«ΤΟ ΜΠΑΧΑΛΟ ΤΩΝ ΦΗΡΩΝ»

ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΤΑΞΙΑΡΧΟΥ Ε.Α ΤΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ Γ. ΜΑΝΤΟΥΣΗ

Μαντούσης Γρηγόρης, Ταξίαρχος ε.α Ελληνικής Αστυνομίας

«Το νησί της Σαντορίνης το επισκέφθηκα, ως τουρίστας το 1988. Δεν φανταζόμουν βέβαια τότε, ότι τον Απρίλη του 1994, θα ερχόμουν ως διοικητής του Αστυνομικού Τμήματος και ότι αυτό θα σήμαινε την αρχή ενός μεγάλου έρωτα. Ενός έρωτα με έναν μοναδικό τόπο, που θα έμελλε να με δέσει με πανίσχυρα δεσμά, κοντά του!

Γνωρίζοντας σιγά-σιγά το νησί, παρά το νεαρό της ηλικίας μου ( 30 χρονών παιδαρέλι ), άρχισα να συνειδητοποιώ τις ευθύνες μου. Όχι τις τυπικές ευθύνες, που προέκυπταν από την θέση μου, αλλά τις ουσιαστικές. Αυτές που επέβαλε ο κεραυνοβόλος έρωτας.

Έτσι ξεκίνησα να παρεμβαίνω σε ότι θεωρούσα αναγκαίο. Η εμπειρία μικρή τότε. Η κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων του νησιού, απαιτούσε χρόνο.

´Ενα από τα σοβαρά προβλήματα, που από τον πρώτο χρόνο διαπίστωσα, ήταν η λειτουργία της πρωτεύουσας.

Τα Φηρά ήταν τότε ένα όμορφο χωριό, που άρχιζε να αστικοποιείται με γοργούς ρυθμούς. Το κυριότερο ήταν ότι όλα ξεκινούσαν και κατέληγαν εκεί. Οι υπηρεσίες και η αγορά, εκεί. Τα μέσα μαζικής μεταφοράς ( ΚΤΕΛ και ΤΑΞΙ ), εκεί. Και μάλιστα πιο κέντρο δεν γινόταν. Ακριβώς στό στόμιο της κεντρικής πλατείας.

Η κυκλοφοριακή κίνηση ήταν αυξανόμενη και ήδη δυσκόλευε την ζωή των κατοίκων, αλλά και των επισκεπτών, αφού η πόλη αποτελούσε και τον κόμβο διέλευσης, από και προς τα βόρεια χωριά.

Αφού μελέτησα τις κυκλοφοριακές συνθήκες και τις υπάρχουσες υποδομές, λαμβάνοντας υπόψην και την λειτουργία της πρωτεύουσας για τα επόμενα χρόνια, σχεδίασα ένα σύστημα κυκλοφοριακών ρυθμίσεων, που παρουσίασα στους τοπικούς άρχοντες (Έπαρχο, Επαρχιακό Συμβούλιο, Προέδρους όλων των Κοινοτήτων του νησιού και τοπικούς φορείς ). Το σύστημα αυτό προέβλεπε σοβαρές αλλαγές στην κυκλοφορία των οχημάτων, με παράλληλη μετακίνηση των αφετηριών ΚΤΕΛ και ΤΑΞΙ.

Η πρόταση έτυχε ενθουσιασμού από όλους του παρευρισκόμενους. ´Ομως ουδέποτε προχώρησε. Το κυριότερο εμπόδιο που υπήρξε; Οι διαφωνίες της επόμενης μέρας, για τις νέες αφετηρίες των ΜΜΜ!.

Φωτό Αρχείου. Σταυρός Κουταλίδης

ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Συγκοινωνίες – Πεζοδρομήσεις – Μονοδρομήσεις – Σταθμεύσεις.

Ο “σταθμός” του ΚΤΕΛ βρίσκεται στο κέντρο, επί δημοτικού χώρου, περιορισμένης έκτασης για την στάθμευση και τους ελιγμούς των λεωφορείων, έναντι του Γυμνασίου, ομόρου οδού με ανωφέρεια. Οι δε επιβάτες αναμένουν υπό συνθήκες ελληνικής επαρχίας του 1950.

Η είσοδος – έξοδος των λεωφορείων, απαιτεί συνήθως κάθετους επί της οδού, ελιγμούς. Αυτό ακινητοποιεί την κυκλοφορία των ανερχόμενων οχημάτων, την διακοπή της κίνησης των πεζών, μαθητών του Γυμνασίου και ομάδων τουριστών που κατευθύνονται στο κέντρο ή προς τα τουριστικά λεωφορεία, που τους αναμένουν δίπλα από το Επαρχείο.

Τα δρομολόγια προς Οία, απαιτούν διέλευση από τον πεζόδρομο της πλατείας και στην συνέχεια αντίθετα στον μονόδρομο !!!

Η πιάτσα των ΤΑΞΙ επίσης βρίσκεται στο κέντρο, επί δημοτικού χώρου, όπου για να εισέλθουν απαιτήθηκε η αρχή του πεζοδρόμου, να μην ξεκινά από την αρχή της οδού (έξωθεν Μουσείου), αλλά 20 μέτρα μετά.

Ενώ λοιπόν η σηματοδότηση του πεζοδρόμου αρχίζει στη αρχή της οδού, τα ταξί που επιτρέπεται να εισέρχονται για να πάνε στην πιάτσα, στρίβουν δεξιά, οι άμοιροι επισκέπτες παρασύρονται και ακολουθούν. Και ξαφνικά βρίσκονται μπροστά σε μία μπάρα που κλείνει τον δρόμο!

Τα τουριστικά λεωφορεία “κάνουν πιάτσα” στον πλαϊνό του Επαρχείου δρόμο, έξω από το Λύκειο. ( Εμμονή κι αυτή, έξω από κάθε σχολείο να φτιάχνεται και μια αφετηρία λεωφορείων ! ) . Το μεγάλο όμως ζήτημα είναι ότι ήδη για δεύτερη χρονιά, ο δρόμος αυτός αποτελεί την μόνη είσοδο προς το κέντρο, από τον περιφερειακό Φηρών! Βέβαια το άνοιγμα του περιφερειακού, βοήθησε τα τουριστικά λεωφορεία, που καταλαμβάνουν το μισό πλάτους του δρόμου για στάθμευση: Όταν δεν χωράνε, να σταθμεύουν στον περιφερειακό και μάλιστα στην διασταύρωση τεσσάρων δρόμων!!!

Οι επιβάτες τους, προκειμένου να κατευθυνθούν στο κέντρο για να περιηγηθούν στα Φηρά ή να καταλήξουν στο τελεφερίκ, διασχίζουν αρχικά, καθέτως τον κεντρικό δρόμο για να περάσουν στο πρώην Κέντρο Υγείας με διακοπή της κυκλοφορίας στο κομβικότερο σημείο, στην συνέχεια διακόπτουν την κυκλοφορία της εισόδου – εξόδου του ΚΤΕΛ και τέλος στην διασταύρωση Μουσείου, την κυκλοφορία της εισόδου ΤΑΞΙ και των οχημάτων που εισέρχονται στον πεζόδρομο (;) ή στον όμορο της πιάτσας ταξί χώρου στάθμευσης. ( Τα ίδια κατά την επιστροφή ).

Η λειτουργία του πεζοδρόμου και της μονοδρόμησης καταστρατηγείται  από οχήματα κυρίως μονίμων κατοίκων, των προμηθευτών που παραδίδουν εμπορεύματα στις επιχειρήσεις του κέντρου, χωρίς κανένα ωράριο και βεβαίως από τα δίκυκλα delivery, που μονίμως πάνε αντίθετα στους δύο μονόδρομους.

Η έλλειψη χώρων στάθμευσης, πέραν της ταλαιπωρίας οδηγών και των πεζών από την άναρχη στάθμευση, επιβαρύνει περαιτέρω την κυκλοφορία. Αναζητώντας χώρο στάθμευσης, οι οδηγοί στην προσπάθειά τους, κάνουν περισσότερες διαδρομές από ότι θα ήθελαν. Αρκετοί εξ αυτών σταθμεύουν όπου τελικά βρουν, σε σημεία που εμποδίζουν την απρόσκοπτη κυκλοφορια των λοιπών οχημάτων. Οι ήδη υπάρχοντες χώροι στάθμευσης, περιορίζονται από την έλλειψη διευθέτησής τους με διαγραμμίσεις, από εγκαταλειμμένα οχήματα και από ενοικιαζόμενα που θα έπρεπε να βρίσκονται σε ιδιωτικούς χώρους.

ΑΙΤΙΕΣ

Ποτέ δεν ελήφθησαν σοβαρές αποφάσεις. Όσες λαμβάνονται, λαμβάνονται κατά το δοκούν, πρόχειρα και κοντόφθαλμα. Οι ιθύνοντες ουδέποτε αντιλήφθησαν το μέγεθος των ευθυνών τους, με αποτέλεσμα την δημιουργηθείσα κατάσταση. Η έλλειψη θάρρους, η ανικανότητα και τα ” ψηφαλάκια”, δημιούργησαν το ΜΠΑΧΑΛΟ ΤΩΝ ΦΗΡΩΝ!

Η πεζοδρόμηση, η υπογειοποίηση, η δημιουργία κόμβων, η συγκοινωνία με mini bus εντός κέντρου και η διακίνηση εμπορευμάτων με μικρά ηλεκτρικά οχήματα, αποτελούν άγνωστες λέξεις!

Η σχεδίαση ενός διαφορετικού συστήματος κυκλοφορίας, που θα δημιουργήσει ένα αστικό περιβάλλον υψηλής ποιότητας για τους κατοίκους και τους επισκέπτες, αποτελεί ουτοπία;

ΣΚΕΨΕΙΣ

´Εχει γίνει συνείδηση πλέον σε όλους τους κατοίκους των Φηρών, ότι η ζωή στο κέντρο, έχει γίνει μια πολύ σκληρή υπόθεση. Το κυκλοφοριακό και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, έχουν φθάσει σε οριακό σημείο.

Οι φυσικοί, οικολογικοί και οικονομικοί πόροι των Φηρών, συρρικνώνονται. Η πολιτιστική κληρονομιά και η αρχιτεκτονική εξαφανίζονται, υπό το βάρος της πλήρους αστικοποίησης και υπό του βωμού του κακώς νοούμενου κέρδους.

Το “πνίξιμο” της πόλης, οδήγησε στην κατασκευή και λειτουργία εμπορικών κέντρων έξω απ´ αυτή. Κάποιοι δεν αντιλαμβάνονται ότι η παραδοσιακή αγορά καταρρέει.

Για κάποιους που αγαπήσαμε τα Φηρά, τα Φηρά πλέον τα φοβόμαστε!

Υστερόγραφο. Για κάποιους που θα σκεφτούν : Κάτι μας είπες τώρα! ´Ολοι τα διαπιστώνουμε αυτά! Λύσεις θα προτείνεις;   ΑΠΑΝΤΩ : Για ποιό λόγο; ΕΡΩΤΗΜΑ : Γιατί τα γράφεις τότε;  ΑΠΑΝΤΩ : Γιατί πνίγομαι!!!

Γρηγόρης Μαντούσης».