ΟΙ ΝΕΟΑΣΤΕΓΟΙ ΤΗΣ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗΣ
ΚΑΙ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ
Το βασικό άρθρο, γράφτηκε πριν καιρό. Τα δεδομένα, άλλαξαν. Προς το χειρότερο. Μέσα σε όλα προστέθηκε η “γκρίζα ζώνη”, της ενοικίασης με τη μέρα, οποιασδήποτε παράγκας που με μια γούρνα στη μέση, διαφημίζεται ως πολυτελές “spa”. .
Αλλά πρέπει να προστεθεί και κάτι. Ο Δήμος Θήρας, έχει κάμποσα εκατομμύρια ευρώ περίσσευμα (διαβάστε τον προϋπολογισμό και θα δείτε). Έχει επίσης κάμποσα ακίνητα, που είτε είναι σε άσχημη κατάσταση, είτε είναι σχεδόν “αδέσποτα” (με τη νομική έννοια) ιδιοκτησιακά. Οι περίφημοι “Σταύλοι Καμαρίου”, είναι επίσης μια πληγή, ενώ θα μπορούσαν να είναι ευκαιρία. Αν ο Δήμος, δρομολογούσε ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του, δημιουργώντας αξιοπρεπή οικήματα που θα ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΙ σε λογική τιμή θα πετύχαινε και αναπτυξιακό και κοινωνικό στόχο. Δεν θα έδινε κάτι τσάμπα. Θα αξιοποιούσε την ακίνητη περιουσία του.
Αλλά δυστυχώς, αυτό προϋποθέτει μια Αυτοδιοίκηση, άλλων αντιλήψεων. Που για παράδειγμα, εκτός των άλλων θα κατέγραφε τις δημοτικές εκτάσεις και θα τις έδινε προς καλλιέργεια σε ακτήμονες ιδιώτες ή προς πειραματισμό σε μαθητές και ιδιώτες. Που θα αξιοποιούσε τα καθαρά νερά των Βιολογικών. Πολλά. Αλλά με άλλη Αυτοδιοίκηση. Ως μοντέλο.
ΟΙ ΝΕΟΑΣΤΕΓΟΙ
Πριν από κάμποσα χρόνια, έκανε για πρώτη φορά την εμφάνισή του, ο όρος «νεόπτωχοι». Ποια διαφορά είχαν, από τους «κανονικούς» φτωχούς, τους οποίους προτού γίνουν κι αυτοί οι ίδιοι, ίσως και να περιφρονούσαν;. Οι νεόπτωχοι, ήταν άνθρωποι με κανονικές εργασίες, καλά εισοδήματα, ικανοποιητικό (και κάποτε πολυτελή) τρόπο ζωής και σοβαρές προοπτικές. Ώσπου, κάποια μέρα, όλα κατέρρεαν. Η οικονομική κρίση, τους άφηνε άνεργους. Οι διαφόρων τύπων «φούσκες» που είχαν βασίσει τη ζωή τους, έσκαγαν με κρότο. Τα δάνεια με τα οποία είχαν υποθηκεύσει τη ζωή τους, άρχισαν να «κοκκινίζουν» και οι όποιες οικονομίες τους εξανεμίστηκαν.
Αυτά για τους «νεόπτωχους». Τώρα τελευταία στη Σαντορίνη (γιατί προηγήθηκε η Μύκονος), έκαναν την εμφάνισή τους οι «νεοάστεγοι». Όχι. Δεν κοιμούνται στο δρόμο. Ακόμα τουλάχιστον. Είναι άνθρωποι που έχουν δουλειές ή τουλάχιστον σοβαρές προσφορές για εργασία. Με μισθούς κρίσης, έστω. Το πρόβλημα τους δεν βρίσκεται εκεί. Η δυσκολία τους, έγκειται στο να βρουν ένα αξιοπρεπές κατάλυμα, σε λογική τιμή, για να στεγαστούν αυτοί και οι οικογένειές τους. Πιο εύκολα κερδίζεις το λαχείο!. Πριν δύο-τρία χρόνια, η μόνιμη ερώτηση-έκκληση φίλων, γνωστών και μακρινών συγγενών ήταν «μήπως ξέρεις καμιά δουλειά;». Τώρα άλλαξε. «Κανένα σπίτι να νοικιάζεται, ξέρεις;». Στη αρχή επιστρατεύονται γνωστοί και φίλοι. Η απάντηση αρνητική. Τόσο που οι αναζητούντες στέγη, σπεύδουν πλέον να συμπληρώσουν την ερώτηση. «Ξέρω, αστεία λέω. Αλλά σε παρακαλώ, για σκέψου. Ότι να ‘ναι, ψάχνω».
ΤΟΣΑ ΠΟΛΛΑ VILLA’ s ΠΙΑ;
Τώρα πως γίνεται, ένα νησί που χτίζεται με αλματώδεις ρυθμούς, να μην μπορεί να στεγάσει εργαζόμενους, υπαλλήλους, ελεύθερους επαγγελματίες και επιστήμονες που θέλουν να εγκατασταθούν εδώ, είναι απορίας άξιο. Νομίζετε;. Καμία απορία. Η ραγδαία άνοδος του τουρισμού, έκανε κάποιους να θυμούνται τις εποχές που νοίκιαζαν ακόμα και τις ταράτσες. Άρχισαν τότε να χτίζουν μανιωδώς. Μέσα σε μια νύχτα, ξεφύτρωναν ολόκληρα οικοδομήματα με τοίχους από χαρτί, που από το δρόμο άκουγες το φτάρνισμα ή τον οργασμό των ενοίκων. Ήρθε όμως η ύφεση και τα φιλόδοξα σχέδια άλλαξαν. Τα οικήματα, νοικιάστηκαν πολλές φορές μπιρ-παρά, σε όποιον ήθελε. Έστω και για 2-3 μήνες.
Ξανά ήρθε η άνοδος. Και αίφνης η Σαντορίνη γέμισε «Τάδε Villas» και «Souroumoukoutis luxury rooms». Αδειοδοτημένα, από τη σημαία και το μπακάλη της γωνίας. Γίναν όλοι ξενοδόχοι. Και κάποιοι άλλοι πονηροί, τους έβαλαν στο παιχνίδι. Έκλειναν αυτοί τα καταλύματα για λογαριασμό τους. Περισσότερο, για να καλύψουν τα «Overbooking». «Ξέρετε, ναι… το δωμάτιό σας υπάρχει, αλλά ο ένοικός του αρρώστησε και θα φύγει αύριο ή μεθαύριο. Χίλια συγγνώμη, αλλά για μια-δύο βραδιές θα μείνετε εδώ δίπλα. Συγγνώμη και πάλι. Και για να σας αποζημιώσουμε για την ταλαιπωρία σας προσφέρουμε και μια δωρεάν κρουαζιέρα στο ηλιοβασίλεμα ή ένα γεύμα στο παραδοσιακό εστιατόριο «Manolakis o Souroyklemes»(είναι ξάδερφος ή μπατζανάκης συνήθως). Όλοι ευχαριστημένοι, λοιπόν. Και στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, για τους ιδιοκτήτες των ακινήτων, τα λεφτά είναι «μαύρα». Κατράμι.
Υπάρχει μια ακόμα κατηγορία. Ελλήνων αλλά και αλλοδαπών. Πως μάθανε τόσο γρήγορα τα ελληνικά σουσούμια, οι αλλοδαποί, είναι απορίας άξιο. Αλλά μ’ όποιον δάσκαλο καθίσεις…. Την εποχή λοιπόν που τα παλιά σπίτια ήταν φτηνά ο ευκατάστατος μεσήλικας Γερμανός, Γάλλος, Σκανδιναβός, Βέλγος ή Άγγλος, καθόταν και τα μέτραγε. «Αντί να πληρώνω λεφτά για διακοπές, αγοράζω ένα σπιτάκι ή μια σπηλιά που είναι της μόδας, το σουλουπώνω, κάνω τις διακοπές μου και εξασφαλίζω και ηλιόλουστα γεράματα μετά τη σύνταξη». Μυρίστηκαν όμως ψητό ή κάποιοι τους άνοιξαν τα μάτια. Σκέφτεται λοιπόν: «Γιατί να κάνω διακοπές Ιούλιο ή Αύγουστο;. Αφού τα παιδιά μου είναι μεγάλα και έχουν φύγει από το σπίτι (σ.σ μην κοιτάτε την Ελλάδα, εκεί είναι αλλιώς τα πράματα). Άρα ούτε σχολεία, έχω, ούτε άλλες υποχρεώσεις. Τα νοικιάζω δύο-δυόμισι μήνες, κάνω τσάμπα διακοπές, Ιούνιο ή Σεπτέμβριο, φτιάχνω λουξ το σπίτι και μου μένουν και λεφτά στην τράπεζα». Μπίζνα εξασφαλισμένη. Και τα λεφτά εννοείται «μαύρα». Διότι είναι να μη δουν «μαύρο» οι ξανθοί. Πέφτουν πάνω του σαν τρελοί. Και μετά μας κάνουν και μαθήματα «αγωγής του πολίτη». Και μας απειλούν με Grexit.
ΤΟ ΝΗΣΙ ΞΕΜΕΝΕΙ ΑΠΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΚΑΙ ΣΤΕΛΕΧΗ
Έρχεται τώρα ο δάσκαλος, ο καθηγητής, ο γιατρός, ο ξενοδοχοϋπάλληλος, ο τεχνίτης ή ο σερβιτόρος για να δουλέψει στη Σαντορίνη. Που θα μείνει;. Αφού όλα είναι «Villa’s και Luxury Rooms». Και άντε, βρήκε κάπου να τρυπώσει. Ακούει το νοίκι και κόβει λάσπη. Ούτε σε μεζονέτα στην Εκάλη, τέτοιες τιμές. Που λέει ο λόγος, δηλαδή. Και αν είναι να δίνεις το μισό σου μισθό για νοίκι, γιατί να μην κάτσεις στο σπιτάκι σου, εισπράττοντας το επίδομα ανεργίας;. Θα φυτοζωείς που θα φυτοζωείς, αλλά τουλάχιστον θα είσαι στον τόπο σου και θα ψάχνεις.
Αποτέλεσμα;. Όποιος μπορεί, παίρνει απόσπαση. Άλλος, αρνείται τη μετάθεση. Άλλος τα μαζεύει και φεύγει. Φανταστείτε να ανοίξει πλήρως το Νοσοκομείο. Έχουν εγκριθεί 185 προσλήψεις. Δηλαδή πόσες οικογένειες;. Πόσα σπίτια;. Που θα βρεθούν;. Και ένας καλομαθημένος, εξειδικευμένος, με υψηλά προσόντα και καλές απολαβές -όπου κι αν πάει- επιστήμονας ή επιχειρηματικό στέλεχος, το ξανασκέφτεται. Και διαλέγει το «αλλού», γιατί εκεί τουλάχιστον, έχει σπίτι, να μείνει. Όσο για το ειδικευμένο προσωπικό ξενοδοχείου ή εστίασης, μόνο αν βρει δουλειά σε υπερπολυτελή μονάδα της καλντέρας που θα προσθέσει πόντους στο βιογραφικό του, το σκέπτεται και το παλεύει. Οι άλλοι;. Μην τον είδατε τον Παναή.
Και σιγά-σιγά, η Σαντορίνη αντί να προσελκύει το στελεχικό δυναμικό που χρειάζεται για να αναβαθμιστεί και να αντεπεξέλθει στο κύρος και τις προοπτικές της, περιορίζεται σε κάποιους με «πείρα αποκτηθείσα εν τω στρατεύματι». Που θα κοιμηθούν στο ράντζο ενός ξαδέλφου ή ενός φιλόξενου συντοπίτη ή ομοεθνή για λίγους μήνες και θα κάνουν τα πάντα για να βάλουν κάτι τις στη μπάντα. Από πηλοφόρι, μέχρι σερβίρισμα σε καλά εστιατόρια και «νυχτερινός» σε ξενοδοχείο. Πολλές φορές και όλα μαζί. Αντοχές να υπάρχουν και λεφτά να μπαίνουν στην άκρη. Γιατί η κρίση, έχει βυθίσει σε απόγνωση και ανέχεια τον κοσμάκη.
Και θα μπαίνει ο πελάτης στο εστιατόριο και θα αντικρίζει πως το χέρι που του σερβίρει τη γκουρμεδιάρικη μερίδα, έχει τσιμέντο ή λίγδα, κάτω από τα νύχια. Και από ξένες γλώσσες;. Κάτι αγγλικούρες του τύπου «Ντου γιου λάικ φροϊλάιν δη Γκρης». Αλλά οι τιμές καταλόγου, επιπέδου γκουρμέ ή πολυτελούς καταλύματος. Μα υψηλή υπηρεσία, δε σημαίνει μόνο καλό φιλέτο ή σατέν σεντόνια. Σημαίνει ειδικευμένο, ενημερωμένο προσωπικό. Ο κακόμοιρος που δουλεύει δύο και τρεις δουλειές, δε φταίει. Το ψωμάκι του πάει να βγάλει και την εργατική του δύναμη, ξεπουλάει. Τίμιος, είναι ο ιδρώτας του. Τίμιος και πολύς.
Κι επειδή η ιστορία κάνει τον κύκλο της, όλοι αυτοί οι προβληματικοί κρίκοι, θα σπάσουν. Το παράδειγμα της Κόστα ντε Σολ στην Ισπανία, είναι χαρακτηριστικό. Θα μείνουμε όπως κι εκεί, με αδειανά, τσιμεντένια κελύφη. Αδειανά, γιατί δεν θα υπάρχει κανείς να τα νοικιάσει. Οι τουρίστες θα γυρνούν την πλάτη λόγω του χαμηλού επιπέδου υπηρεσιών και εργαζόμενοι δεν θα έρχονται, γιατί δεν θα υπάρχει δουλειά. Αλλά, είπαμε η φιλοσοφία του νεοέλληνα, συμπυκνώνεται στο «ότι φάμε, ότι πιούμε κι ότι αρπάξουμε». (Εσένα, που σκέφτηκες τι πραγματικά λέει η λαϊκή ρήση που παρέθεσα, θα σου βάλω πιπέρι στη γλώσσα. Ανάγωγε!).
Η κρίση της χώρας μας αποτέλεσε πρώτης τάξης ευκαιρία για κάποιους από τους επιχειρηματίες να εχουν φθηνό εργατικό προσωπικό των 500 ευρω το μήνα. Και μην προστρέξουν καποιοι να πούνε ότι παίρνουν 1200 διοτι πραγματι τους τα δινουν για 12 ωρες χ 7 ημέρες = 84 ώρες τη βδομάδα. Αρα για τις 40 ώρες, που θα επρεπε να δουλεύουν, παίρνουν περιπου 500. Στη συνέχεια οι ίδιοι τους τα παιρνουν πίσω έμμεσα με τις υπερχρεώσεις σε ενοίκιο ή βενζίνη ή τρόφιμα ή ρούχα ή καφεποτογεύμα. Το τι μένει στους ατυχους εσωτερικους οικονομικους μετανάστες είναι μόνο οι φωτογραφίες που τραβάνε και ανεβάζουν στο Facebook στις ελάχιστες καλοκαιρινές εξόδους τους, προς πικάρισμα των φίλων τους που λιώνουν στο κλεινων αστυ, λες και οι ιδιοι προλαβαίνουν να χαρουν εστω ένα μπανάκι.
Φυσικά οι τυχεροι ιδιοκτήτες-επιχειρηματίες αν δεν κανουν εδω τα μπανάκια τους σιγουρα θα τα κάνουν σε Ταϊλάνδες, Μπαλιά ή Κανάριους Νήσους.
Δεν κατηγορώ το επιχειρείν αλλά τη στιγνή εκμετάλλευση των ανέργων των πόλεων που ερχονται και εργάζονται με κάθε όρο και ωράριο.
Οι ξενοδοχοεστιατορουματζιδοεμποροαυτοκινητιστες του νησιου ας δοξάζουν τον Άγιο Ευρώ που εξαιτίας της κρίσης βρίσκουν Νεοδούλους να τραβάνε κουπί στη γαλέρα τους και αυξάνουν τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς.
Άψογος. Θα μας μείνει και ο “βούδας” ο Ζώρζος να τρίβει την κοιλιά ρου ευχαριστημένος με τα έργα του. Πιο δειλή διοίκηση δεν έχω ξαναδεί
* …την κοιλιά του…
πολύ σωστό το κείμενο, προκαλεί θλίψη όμως… ΄Αραγε μέχρι πότε η Σαντορίνη θάναι στον αυτόματο;;;
είναι όμως και η σύγχρονη οικονομική ανάπτυξη πού δημιουργεί αυτούς τούς καταστροφικούς κόμπους, αφού ποτέ δεν υπήρξαν προγραμματισμοί καί πραγματική θέληση για σωστό μέλλον τού τόπου!
Πραγματικά αληθινό κείμενο! Έχουμε χάσει το μέτρο εδώ στην Σαντορίνη και με αυτά και αυτά φευγουν η ποιότητα και η αξία από το νησί μαζί με τους τουρίστες!Να δούμε οι ντόπιοι που θα πούμε το ψωμί ψωμάκι κάποια στιγμή…Ασύλληπτο να μην βρίσκεται σπίτι να στεγάσει ζευγάρια και οικογένειες μονίμων κατοίκων στο νησί γιατί οι κερδοσκόποι τους πετάνε έξω για να τα νοικιάζουν με την μέρα!
Αυτό Δημήτρη, μάζεψέ το λίγο (ξέρεις εσύ), να το εκτυπώσεις σε γιγαντοπανό, και να ζητήσεις από τον Τζούρο να το αναρτήσει μπροστά από την αίθουσα των Δημοτικών Συμβουλίων.
Εκπαιδευτικός. Αναπληρωτής.
Κάποτε ρώτησα ένα μόνιμο συνάδελφο που διαβιεί στο όμορφο και μοναδικό νησί σας, πως είναι δυνατό να έρχονται εκπαιδευτικοί στο νησί σας για να προσφέρουν υπηρεσία στα σχολεία σας, όταν δεν θα μπορούν να βρουν σπίτι για να μείνουν με τις τιμές ενοικίων να έχουν φτάσει στα ύψη.
Η απάντησή του χαρακτηριστική: “Έτσι λειτουργεί η ελεύθερη αγορά. Εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα”.
Η απάντησή μου: “Η ελεύθερη αγορά θα σας γεμίσει χρήμα, αλλά θα σας στερήσει σε Παιδεία, αφού με τον τρόπο σας διώχνετε τους εκπαιδευτικούς. Διαλέγετε και παίρνετε.”
Προφανώς … το χρήμα ουδείς εμίσησε.
Δημήτρη η κατάσταση είναι τραγική. Τα λιγοστά σπίτια ή δωμάτια που έβρισκαν οι αναπληρωτές καθηγητές πέρισυ έχουν ανέβει κατά 50 ευρώ τουλάχιστο φέτος.
Δεν είναι δυνατόν να νοικιάσει ο εκπαιδευτικός σπίτι με 2 χώρους (εμείς τα λέμε δίχωρα εδώ, για την υπόλοιπη Ελλάδα είναι γκαρσονιέρα) και να του ζητάνε 400 ευρώ όταν παίρνει 900. Ούτε να δίνει 300 ευρώ για ένα δωμάτιο με ένα μάτι κουζίνας και με την προϋπόθεση ότι 1η Ιούνη θα έχει φύγει. Να φύγει και να πάει που, όταν πρέπει να είναι στο σχολείο μέχρι 30 Ιούνη;
Τους τελευταίους 9 μήνες γνωρίζω τουλάχιστον 12 περιπτώσεις που μόνιμοι εκπαιδευτικοί με μακροχρόνια μίσθωση εξαναγκάστηκαν να ψάξουν για νέα στέγη μιας και οι ιδιοκτήτες αποφάσισαν να μετατρέψουν τα σπίτια σε Villa Tita-Nina-Kika-Lila (τα ονόματα είναι τυχαία)
Αν θέλουμε εκπαιδευτικούς στα σχολεία μας θα πρέπει να υπάρξει και αξιοπρεπής στέγη σε λογική τιμή. Γιατί τα 200 ευρώ μπορεί να είναι λογική τιμή, αλλά όταν σου ζητάνε να μοιραστείς το δίχωρο που κάνει 400 με έναν άγνωστο που ήδη μένει εκεί, ξεκινά το παράλογο.