“ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ”
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΓΩΝΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΕΠΙΣΙΤΙΣΜΟΥ, ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ, ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΩΝ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗΣ
«Ατμομηχανή» και «υπόδειγμα» της ανάπτυξης, «αιμοδότης» της οικονομίας, «βαριά βιομηχανία» της χώρας, «ανάχωμα στην ύφεση». Το εγκώμιο στον Τουρισμό και τις φετινές επιδόσεις του πλέκουν με κάθε ευκαιρία εργοδοτικοί φορείς, κυβέρνηση και υπουργοί. Όμως, τα «πανηγύρια», που καλά κρατούν, δεν αφορούν παρά μια χούφτα μεγαλοεπιχειρηματιών. Αυτοί είναι οι κερδισμένοι από την ανάπτυξη του Τουρισμού.
Στην άλλη όχθη βρίσκονται οι εργαζόμενοι, από το «ξεζούμισμα» των οποίων φτιάχνονται τα «ρεκόρ» του τουριστικού «θαύματος».
Βρίσκονται επίσης οι λαϊκές οικογένειες, που βλέπουν ακόμα και τις ολιγοήμερες θερινές διακοπές να γίνονται άπιαστο όνειρο. Είναι, τέλος, οι αυτοαπασχολούμενοι, που στραγγαλίζονται από τον ανταγωνισμό και την κατακόρυφη μείωση του εσωτερικού τουρισμού, βαδίζοντας σταθερά προς τον αφανισμό.
Τα στοιχεία
Σύμφωνα με το ΣΕΤΕ (Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων), το 2017 οι διεθνείς αφίξεις αναμένεται να υπερβούν τα 26 εκατ., σημειώνοντας αύξηση (+4,8%) από τα 24,8 εκατ. αφίξεων που καταγράφηκαν το 2016. Αντίστοιχα, τα έσοδα εκτιμάται πως θα κινηθούν μεταξύ 14,2 – 14,5 δισ. ευρώ (τουλάχιστον +10,9%) από 12,8 δισ. ευρώ το 2016 (13,2 δισ. ευρώ αν συνυπολογιστεί η κρουαζιέρα).
Κι ενώ οι αφίξεις των τουριστών και τα έσοδα που γεμίζουν τα ταμεία των επιχειρηματιών του κλάδου τραβούν την ανηφόρα από χρόνο σε χρόνο, οι όροι δουλειάς και αμοιβής των χιλιάδων εργαζομένων του κλάδου ακολουθούν αντίστροφη πορεία: Εντατικοποίηση, απλήρωτη και ανασφάλιστη δουλειά, ατομικές συμβάσεις και «ευέλικτες» μορφές εργασίας, «κουρέλιασμα» των κλαδικών Συμβάσεων, φθορά της υγείας και εργατικά «ατυχήματα». Την ίδια στιγμή που οι ξενοδόχοι και λοιποί επιχειρηματίες καταγράφουν τα «ρεκόρ» που καταρρίπτουν, οι εργαζόμενοι μετρούν τις απώλειες που χρόνο με το χρόνο πολλαπλασιάζονται. Οι μισθοί συμπιέζονται μέχρι να φτάσουν τα 582 ευρώ της ΕΓΣΣΕ. Τα ωράρια «τεντώνονται» μέχρι και τις 16 ώρες. Οι εργασιακές σχέσεις επιδεινώνονται με γρήγορο ρυθμό, με την επέκταση κάθε είδους και μορφής ελαστικής εργασίας. Η επίθεση στα ασφαλιστικά τους δικαιώματα αφορά τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, το εφάπαξ, την κατάργηση των ΒΑΕ στα οποία εντάσσονταν μια σειρά από ειδικότητες. Οι περικοπές ακόμα και στο επίδομα ανεργίας κάνουν την επιβίωσή τους από τη μια σεζόν στην επόμενη ακόμα πιο δύσκολη. Στη Σαντορίνη καταγράφονται ρεκόρ εργατικών ασθενειών και ατυχημάτων που οφείλονται στα εξαντλητικά ωράρια, την ανυπαρξία ρεπό και την υπερεκμετάλλευση (διαστρέμματα, εξαρθρώσεις, τενοντίτιδες, λιποθυμίες).
Μέσα στο τοπίο της «εργασιακής ζούγκλας» ξεχωριστή σημασία έχουν οι 14 μορφές ελαστικής εργασίας που καταγράφονται στον συγκεκριμένο κλάδο. Εποχική, «ενοικιαζόμενη», εκ περιτροπής, «έξτρα» είναι μερικές μόνο από τις μορφές εργασίας που «προσφέρουν» οι επιχειρηματίες του Τουρισμού στο προσωπικό τους, δίπλα στη μαθητεία, στην πρακτική άσκηση, στα προγράμματα «απόκτησης εργασιακής εμπειρίας» για τους ανέργους. Αυτό το ψηφιδωτό της «ευελιξίας» ο ΣΕΤΕ ξεκαθαρίζει πως είναι απαραίτητο να «διαφυλαχθεί». Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, «σε κάθε περίπτωση, η ισχύουσα σήμερα ουσιαστική ευελιξία και αποτελεσματικότητα λειτουργίας της αγοράς εργασίας θα πρέπει να διαφυλαχτεί στο ακέραιο από τις ελληνικές κυβερνήσεις».
Τρώγοντας ανοίγει η όρεξη των μεγαλοξενοδόχων
Η όρεξη των ξενοδόχων έχει ανοίξει. Στόχος τους είναι έως το 2021 να μετρήσουν 35 εκατ. τουρίστες και 20 δισ. ευρώ έσοδα. Προϋπόθεση για την επίτευξη του στόχου αυτού είναι η «αποκατάσταση της εμπιστοσύνης μεταξύ κράτους και επιχειρήσεων», η καλλιέργεια «φιλοεπενδυτικού πνεύματος», η δημιουργία «ενός ανταγωνιστικού και βιώσιμου τουριστικού προϊόντος σε διεθνές επίπεδο». Ο ΣΕΤΕ κάνει λόγο για «αναγκαίες επενδύσεις ύψους 5 – 7 δισ. ευρώ (…) για την κατασκευή νέων καταλυμάτων 4 και 5 αστέρων καθώς και για να ανακαινιστούν/ αναβαθμιστούν υπάρχουσες υποδομές, ώστε να είναι σε θέση ο κλάδος να προσελκύσει επισκέπτες υψηλής καταναλωτικής δυνατότητας και να αυξήσει τα έσοδα ανά επισκέπτη». Στη Σαντορίνη είναι πια γνωστό ότι ετοιμάζονται 3-4 μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες από μεγαλοξενοδόχους.
Με άλλα λόγια, οι μεγαλοεργοδότες του κλάδου του Τουρισμού αξιώνουν επιδοτήσεις και χρηματοδότηση, όπως αυτή που τους υπόσχεται η κυβέρνηση μέσα από τους «αναπτυξιακούς νόμους», εξασφάλιση της μέγιστης εκμετάλλευσης των εργαζομένων μέσα από κάθε είδους «ευέλικτη» εργασιακή σχέση, με μισθούς που δεν φτάνουν στο κόστος ούτε μιας διανυκτέρευσης στις πολυτελείς ξενοδοχειακές μονάδες.
Το δικό μας «θαύμα»
Απ’ αυτήν την άποψη, το «θαύμα» του Τουρισμού αποτελεί χαρακτηριστική απόδειξη ότι η καπιταλιστική ανάπτυξη είναι ασύμβατη με τα εργατικά δικαιώματα και τις σύγχρονες λαϊκές ανάγκες, όσο κι αν η εργοδοσία και τα κόμματά της, την αναγορεύουν σε «εθνική υπόθεση», για να αποσπάσουν τη συναίνεση του λαού στην πολιτική που τον τσακίζει.
Οι εργαζόμενοι στον Τουρισμό μαζί με όλους τους εργαζόμενους και το λαό υψώνουμε τη δικιά μας σημαία. Με οργάνωση και αλληλεγγύη δίνουμε τον αγώνα για το δικό μας «θαύμα». Εργασία με ανθρώπινους όρους, με ΣΣΕ, κατάργηση όλων των αντεργατικών κι αντιασφαλιστικών νόμων, διακοπές για όλους ως δικαίωμα και όχι προνόμιο των λίγων, κάλυψη των σύγχρονων κοινωνικών αναγκών μας.
Υπάρχει κανείς που αμφιβάλλει ότι το «θαύμα» τους δεν είναι για όλους;;;
Αύγουστος 2017
Επιτροπή Αγώνα Εργαζομένων
Επισιτισμού Τουρισμού Ξενοδοχείων Σαντορίνης ».