ΕΝΑ ΓΕΓΟΝΟΣ ΠΟΥ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
Ήταν ένα συνηθισμένο πρωινό στη Σαντορίνη. Το ημερολόγιο έγραφε 9 Ιουλίου του 1956 και οι περισσότεροι κάτοικοι του νησιού, είχαν ξυπνήσει από τα χαράματα γιατί τους περίμενε μια ακόμα δύσκολη μέρα. Τις μέρες εκείνες τελείωναν το μάζεμα της τομάτας και όλοι έφευγαν από τα σπίτια τους με το πρώτο φως της ημέρας για να μπορέσουν να δουλέψουν στον κάμπο, προτού τους χτυπήσει ο καυτός ήλιος του καλοκαιριού.
Στις 5:12 το πρωί συνέβη το κακό. Η γη άρχισε να χορεύει με τρελό ρυθμό και οι κάτοικοι τρομοκρατήθηκαν. Οι περισσότεροι ήταν στα χωράφια, αλλά στα σπίτια, είχαν μείνει οι ηλικιωμένοι και τα πολύ μικρά παιδιά με τις μητέρες τους.
Οι νεκροί έφτασαν τους 53 και πάνω από 100 ήταν οι τραυματίες. Στα Φηρά, καταπλακώθηκε η Αικατερίνη Σιγάλα και τα πέντε παιδιά της. Στη Μεσαριά τα τέσσερα ανήλικα παιδιά της οικογένειας του Τομάζου Αλλιφραγκή. Στο Ακρωτήρι, τα τρία παιδιά του Συρίγου Ποθητού.
Το ενδιαφέρον ήταν παγκόσμιο και η συγκίνηση τεράστια.
Η επόμενη μέρα για το νησί: Υπαίθριοι καταυλισμοί για τους κατοίκους, μεταφορά της Μέσα Γωνιάς στο σημερινό Καμάρι, αλλά κυρίως φυγή. Η Σαντορίνη άδειασε. Έπρεπε να περάσουν περίπου τρεις δεκαετίες για να αρχίσουν να επιστρέφουν οι κάτοικοι.
ΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ
“Εκεί που ο σεισμός χτύπησε σκληρά”.
O σεισμός του 1956, προκάλεσε παγκόσμιο ενδιαφέρον. Μπορεί η Σαντορίνη τότε να ήταν μια μικρή και άσημη κουκίδα στο χάρτη (το Ακρωτήρι, δεν είχε ανακαλυφθεί, ο τουρισμός δεν είχε ξεκινήσει), αλλά το πρωτοφανές για την Ευρώπη μέγεθος της δόνησης δημιούργησε τεράστιο ενδιαφέρον. Τα ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία, έστειλαν αμέσως ρεπόρτερ και φωτογράφους που από την ίδια κιόλας μέρα (με τα μέσα της εποχής) έστειλαν γλαφυρές περιγραφές και συγκλονιστικές εικόνες από την τραγωδία που βίωσε το νησί.
«Η ελληνική κυβέρνηση στέλνει εσπευσμένα βοήθεια από αέρος και θαλάσσης στα νησιά του Αιγαίου όπου ένας σεισμός και το παλιρροιακό κύμα που ακολούθησε προκάλεσαν τουλάχιστον 46 θανάτους, – η λίστα των απωλειών αναμένεται να μεγαλώσει- και κατέστρεψαν πολλά χωριά», γράφει χαρακτηριστικά η αμερικανική εφημερίδα «The Spokesman Review», στις 9 Ιουλίου 1956. Σημειώνει ακόμα πως όλα τα ελαφρά πλοία του ελληνικού ναυτικού σπεύδουν εκεί, όπως και αμερικανικά στρατιωτικά αεροσκάφη. « Η πρωτεύουσα ισοπεδώθηκε εντελώς, όπως επίσης και η πολίχνη στη βορεινή απόληξη του νησιού», αναφέρει ο επιτετραμμένος τύπου της Αμερικανικής Πρεσβείες Theodor Jeckell .
ΒΙΝΤΕΟ
σημείωση: επειδή πολλές φωτογραφίες δεν φαίνονται αυτόματα κάνετε ένα κλικ πάνω στο στο κενό πλαίσιο πάνω από τις λεζάντες
Την επομένη, η σκοτσέζικη «Glasgow Herald», εκτός από την εκτενή περιγραφή, αναφέρει εκτιμήσεις, σύμφωνα με τις οποίες η ενέργεια που απελευθερώθηκε από το «ρήγμα της Αμοργού», είχε την ισχύ 10.000 ατομικών βομβών. Η «Free Lance Star», την ίδια μέρα επικαλείται τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή, που κάνουν λόγο για 42 νεκρούς, ενώ σημειώνει πως όλοι οι κάτοικοι κοιμούνται στην ύπαιθρο.
“Προσευχή πάνω στα ερείπια”
Στις 12 Ιουλίου, η «Ocala Star Banner», δημοσιεύει μια εντυπωσιακή φωτογραφία, όπου κάποιος σαντορινιός (σ.σ. αυτό συνάγεται από την ενδυμασία και τη χαρακτηριστική τραγιάσκα) κουβαλάει στον ώμο του ένα τραυματισμένο αγοράκι που μόλις ανασύρθηκε από τα ερείπια του σπιτιού του. «Εκεί που ο σεισμός χτυπάει σκληρότερα», λέει η λεζάντα. «είναι ο τίτλος της φωτογραφίας που δημοσιεύει στις 14 Ιουλίου η «Spokane Daily Chronicle» και αναφέρει στη συνέχεια: «μια γυναίκα επισκέπτεται τα ερείπια μιας εκκλησίας, μετά από το σεισμό […] ο φόρος αίματος ήταν βαρύς και χιλιάδες άνθρωποι παραμένουν άστεγοι».
“Αγοράκι ανασύρθηκε ζωντανό από τα ερείπια, έπειτα από 4 ημέρες”
Εκεί όμως που αποτυπώνεται πλήρως η τραγωδία, είναι στο στιγμιότυπο που φιλοξένησε η «Milwaukee Sentinel » (και πολλές ακόμα εφημερίδες) και απεικονίζει δύο στρατιώτες να κουβαλούν ένα φορείο. Πάνω κείτεται ένα παιδί που περιποιούνται δύο νοσοκόμες του Ερυθρού Σταυρού, ενώ πιο πίσω η μητέρα του ολοφύρεται τραβώντας τα μαλλιά της. «Τετραήμερη δοκιμασία», γράφει η λεζάντα, «μια αλλόφρων ελληνίδα μάνα, τραβάει τα μαλλιά της, ενώ την ίδια ώρα οι νοσοκόμες του Ερυθρού Σταυρού, φροντίζουν το τετράχρονο αγόρι της που έζησε επί τέσσερις μέρες κάτω από τα ερείπια του σπιτιού τους, προτού το βρουν οι διασώστες, στο αφανισμένο από το σεισμό νησί της Σαντορίνης».
ΥΓ. Πρέπει να σημειωθεί, πως αυτές οι αναφορές, είναι στην ουσία αναδημοσιεύσεις από τις μεγάλες εφημερίδες και ειδησεογραφικά πρακτορεία της εποχής, που έχουν όμως μόνο συνδρομητική πρόσβαση στα αρχεία τους.
Ήταν ένα συνηθισμένο πρωινό στη Σαντορίνη. Το ημερολόγιο έγραφε 9 Ιουλίου του 1956 και οι περισσότεροι κάτοικοι του νησιού, είχαν ξυπνήσει από τα χαράματα γιατί τους περίμενε μια ακόμα δύσκολη μέρα. Τις μέρες εκείνες τελείωναν το μάζεμα της τομάτας και όλοι έφευγαν από τα σπίτια τους με το πρώτο φως της ημέρας για να μπορέσουν να δουλέψουν στον κάμπο, προτού τους χτυπήσει ο καυτός ήλιος του καλοκαιριού.
