Διαβούλευση του υπό σύνταξη Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου Σαντορίνης (Ε.Π.Σ.)
Του Ελευθέριου Συρίγου
“Αγαπητοί συμπατριώτες,
Το 1981 που εγκατάλειψα οριστικά την γενέτειρα & πατρική μου εστία τον Πειραιά, όχι για βιοποριστικούς
λόγους (καθώς ήμουν αξιωματικός εμπορικού ναυτικού), αλλά για να ζήσω με την οικογένεια μου μια καλλίτερη – ανθρώπινη ζωή στα εδάφη των προγόνων μου, δεν θα μπορούσα να πιστέψω ότι θα καταντούσε το νησί μας στην κατάσταση που είναι εδώ και χρόνια.
Παρά του γεγονότος ότι συμμετείχα για αρκετά χρόνια στα κοινά (1982 Πρόεδρος Γεωργικού Συνεταιρισμού Οίας και Αντιπρόεδρος της Ένωσης Σ.Θ.Π., μέχρι και το 1991 Διευθυντής της Ένωσης Σ.Θ.Π., 1990-94 μέλος Κοινοτικού Συμβουλίου Οίας, Πρόεδρος του ΠΙΚΠΑ Οίας, μέλος του Επαρχιακού συμβουλίου Θήρας, Γραμματέας του Εμπορικού συλλόγου Θήρας, αρκετά χρόνια Επιχειρηματίας και τώρα ένας απλός και ευάλωτος Συνταξιούχος), όπως και πολλοί άλλοι, δεν καταφέραμε να ενεργοποιήσουμε την πολιτεία να αναλάβει τις υποχρεώσεις της, δεν καταφέραμε να φρενάρουμε την όρεξη των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων και ιδού τα αποτελέσματα. Αναρχία παντού. Το ΕΠΣ που θα συνταχθεί είναι μια ελπίδα. Είναι όμως για όλους?
Από την ημέρα που ανακοινώθηκε η διαβούλευση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου δύο αντίθετες φωνές ηχούν
στα αυτιά μου: Η πρώτη προέρχεται από τους γνωστούς στίχους του τραγουδοποιού Διονύση Τσακνή << Γυρίζω
τις πλάτες μου στο μέλλον – στο μέλλον που φτιάχνετε όπως θέλετε…>>, η δεύτερη φωνή προέρχεται από το υποσυνείδητο μου και τις νεότερες γενιές << Μα τώρα που είναι η κρίσιμη καμπή για το νησί δεν θ’ αφήσεις το αποτύπωμα σου? Τι θα πεις στο εγγόνι σου όταν σε ρωτήσει! Παππού τι έκανες για εμάς, δεν ήσουν εκεί? >>.
Έτσι αποφάσισα να συμμετέχω στην διαβούλευση, με την δήλωση ότι δεν έχω κανένα προσωπικό συμφέρον.
Επί του θέματος: Είναι σαφές ότι για να υπάρξει διαβούλευση πρέπει να υπάρχουν οι προτάσεις επί των οποίων
γίνεται η διαβούλευση. Στην προκείμενη δική μας περίπτωση προτάσεις για το ΕΠΣ από τους μελετητές δεν έχουν
γίνει, προφανώς γιατί ο χρόνος είναι ελάχιστος. Κατά συνέπεια οι μόνες φανερές – δημόσιες προτάσεις είναι οι δύο μελέτες – προτάσεις που έχουν παραδοθεί στον Δήμο Θήρας και στον Πρωθυπουργό, δηλαδή α) της ‘’Φέρουσας Ικανότητας (284σελίδες)’’ και β) των προτάσεων της ΕΛΛΕΤ Β’ Φάση ’’Θήρα και αειφορία (70σελίδες)’’.
Οι δύο αυτές μελέτες με τις προτάσεις τους θα αποτελέσουν το βασικό εργαλείο των μελετητών, για την σύνταξη
του ΕΠΣ. Δηλώθηκε άλλωστε στο Μπελώνιο: Βουλευτής Γ. Βρούτσης.‘’αναγκαιότητα το ΕΠΣ να πατήσει στην Φέρουσα Ικανότητα’’ – Μελετητής Δ. Σαμαράς. ‘’έχει γίνει μια πολύ καλή μελέτη για την Φέρουσα Ικανότητα’’.
Κατά συνέπεια επί αυτών των δημόσιων μελετών – προτάσεων ουσιαστικά πρέπει να γίνει η διαβούλευση και προφανώς θα συμπληρωθεί με οτιδήποτε άλλο που δεν έχουν προβλέψει – παραλείψει αυτές (Τυχαία;).
Α. Για να υπάρξει ορθή κατανόηση της δύσκολης κατάστασης που έχει περιέλθει η Σαντορίνη, θεωρώ ότι πρέπει
κατ’ αρχήν να καταγραφούν οι βασικές αιτίες που έφεραν το νησί στην κατάσταση αυτή (κάτι που και οι δύο παραπάνω μελέτες – προτάσεις έχουν παραλείψει), προκειμένου να εκλείψουν οι αιτίες αυτές και να διορθωθεί
ότι διορθώνεται μετά από πλέον των 40 ετών αναρχία, η οποία φούντωσε τα τελευταία 15-20 χρόνια.
Ενδεικτικά παρακάτω εξόφθαλμες αιτίες, που προφανώς είναι σ’ όλους γνωστές αλλά δεν αναφέρονται:
Α.1. Η τουριστική ανάπτυξη, από το τέλος της δεκαετίας 1970 έτρεχε με 100χιλμ. και οι υποδομές για την αντιμετώπιση του τουριστικού ρεύματος με 10χιλμ. Τα προβλήματα 40 χρόνια συσσωρεύτηκαν και προσθετικά διογκώθηκαν. Π.Χ. Ίδρυση λιμένος, χρειάστηκαν πάνω από 100 χρόνια για να ξεκινήσει κάποια μελέτη, ο οδικός άξονας αεροδρόμιο – Οία ξεκίνησε το 1980 και ακόμη προσπαθούν για να ολοκληρωθεί, και άλλα παραδείγματα.
Α.2. Η προφασιζόμενη τάχα ‘’προστασία του περιβάλλοντος και οικιστικού ελέγχου’’, με μελέτες χρονοβόρες
(ΖΟΕ κλπ.), την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος και Υπουργικών αποφάσεων για αναστολές έκδοσης οικοδομικών αδειών τουριστικών καταλυμάτων, << άφησαν όχι παράθυρα αλλά ‘’μπαλκονόπορτες’’ ορθάνοιχτες για τους οικονομικά ισχυρούς και ‘’πονηρούληδες’’>>. Και αυτό γιατί:
Αφενός μεν το ΠΔ/144-2012 κυοφορούσε τουλάχιστον 6 μήνες μέχρι την ισχύ του, διαδικασία που έδωσε στους μεγάλους ενημερωμένους να κατοχυρώσουν, καταθέτοντας φάκελο για πάνω από 200 νέες άδειες (όπως λέγεται) ξενοδοχείων, αφετέρου οι πρόσφατες αναστολές δεν ίσχυσαν όπως λένε γι’ αυτούς που είχαν καταθέσει πάλι φάκελο. Τι σημαίνει φάκελος, ένα μάτσο χαρτιά. Αν ήθελαν πράγματι την προστασία από νέα μεγαθήρια ξενοδοχεία έπρεπε οι αναστολές να ισχύουν άμεσα, είτε υπήρχε φάκελος είτε δεν υπήρχε, με μόνο κριτήριο εάν είχε πέσει ο
φέροντας οργανισμός (Μπετά). Αποτέλεσμα στα 10 χρόνια από το ΠΔ/144 ήταν να γεμίσει το νησί από μεγαθήρια ξενοδοχεία ίσως και επιδοτούμενα και μάλιστα να συνεχίζεται.
Α.3. Η έλλειψη τουριστικής πολιτικής, αδράνεια και εγκατάλειψη σημαντικών τουριστικών προορισμών στην
τύχη τους από τις εκάστοτε Κυβερνήσεις, της μοναδικής βιομηχανίας που έχει απομείνει. Την δεκαετία του 1980,
αν και αργά, αντιμετωπίστηκε η τότε βιομηχανία κεντρικά με την δημιουργία 25 βιομηχανικών ζωνών, παρέχοντας
Χωροταξία, προστασία του περιβάλλοντος, δίκτυα αποχέτευσης, ύδρευσης, ηλεκτροφωτισμού, τηλεπικοινωνιακά, οδικά, ηλεκτροφωτισμός οδικών δικτύων, καθαρισμός αποβλήτων, πυροσβεστικοί σταθμοί, δίκτυο φυσικού αερίου διαχείριση αυτών και έκδοση κανονισμών. Κάτι αντίστοιχο δεν υπήρξε για την βιομηχανία του τουρισμού και αφέθηκαν τα μεγάλα εργοστάσια (Σαντορίνη, Μύκονος κλπ.) να προσπαθούν να επιπλεύσουν μέσα στην αναρχία. Για παράδειγμα, εκτός των υποδομών, δεν υπάρχει νομοθετική διάταξη που να προβλέπει ό,τι τουλάχιστον στις εκτός σχεδίου περιοχές, για να μπορείς να ιδρύσεις ξενοδοχείο θα πρέπει υποχρεωτικά να υπάρχουν ανάλογες θέσεις πάρκινκ με την δυναμικότητα του καταλύματος και πολλά άλλα.
Α.4. Σε αντίθεση με την προηγούμενη παράγραφο, επιβλήθηκαν αποφάσεις του ποδαριού ή ‘’μεροληπτικές’’,
που μόνο ζημιά έκαναν και κάνουν στην τουριστική ανάπτυξη, παρά το ότι έλυσαν κάποιο ουσιώδες πρόβλημα, όπως π.χ. α) η άκριτη εφαρμογή της ‘’βραχυχρόνιας μίσθωσης’’ AIRBNB. β) η χύμα – αλόγιστη χορήγηση αδειών μεγάλων πούλμαν και μικρότερων ‘’Βανάκια’’, ενοικιαζόμενων αυτοκινήτων και τετράτροχων (γουρούνες).
γ) το ‘’μεροληπτικό’’ ΠΔ. 144/2012 που επέτρεψε στις μεγάλες ιδιοκτησίες να συνενώνονται (για ξενοδοχεία), ενώ
αντίθετα και προκλητικά αφαίρεσε την δυνατότητα στους μικρο ιδιοκτήτες να συνενώνουν όμορες μικρές ιδιοκτησίες και μάλιστα να απαιτείται 45m ελάχιστο πρόσωπο (για να μην ξεφύγουν τα μακρόστενα – λουριά) και
άλλα εναντίον των μικρο ιδιοκτητών. Αποτέλεσμα αυτών σε συνδυασμό με την άκριτη βραχυχρόνια μίσθωση είναι
οι αιτίες που δημιούργησαν και το μεγάλο θέμα της ‘’έλλειψης κοινωνικής κατοικίας’’, αλλά όλοι υποκρύπτουν αυτές τις αιτίες και κυρίως οι αναφερόμενες μελέτες.
Α.5. Η διαχρονική άγνοια – εφησυχασμός όλων των Κοινοτικών Διοικήσεων του νησιού, που πίστευαν ότι κάθε κοινόχρηστος χώρος είναι και ιδιοκτησία της Κοινότητας ή του Δήμου (στη τοπική αυτοδιοίκηση απαγορεύεται να κάνει χρησικτησία), είναι η αιτία που σήμερα πολλοί από αυτούς τους χώρους δεν μπορούν να αξιοποιηθούν από την δημοτική αρχή για πάρκινγκ ή οτιδήποτε άλλο αναγκαίο, γιατί ανήκουν στην κτηματική υπηρεσία (υπέρ ταμείο λέγεται τώρα). Και είναι πολλοί αυτοί οι χώροι και λόγω των απαλλοτριώσεων μετά τον σεισμό του 1956.
Α.6. Η αστοχία και η περίεργη άνεση των Υπουργείων Γεωργίας, Χωροταξίας, Βιομηχανίας και σ’ ένα βαθμό ο εφησυχασμός της ίδιας της Ένωσης Σ.Θ.Π., επέτρεψαν σε μια μικρή περιοχή όπως είναι το νησί μας, να ιδρυθούν – κατασκευαστούν 20 οινοποιεία, από 3-4 που υπήρχαν και μάλιστα σε περιοχή που οι αμπελώνες είναι συγκεκριμένοι και με προοπτική να συρρικνωθούν λόγω τουρισμού. Και μάλιστα όταν οι αμπελουργοί είναι 100% μέλη της συνεταιριστικής οργάνωσης, λόγω της αναγκαστικής μορφής της. Τα νέα αυτά οινοποιεία ιδρύθηκαν χωρίς να ερωτηθεί κανείς και ενδεχομένως με επιδότηση του δημοσίου, με μοναδικό σκοπό να εκμεταλλευτούν το εμπορικό όνομα ‘’Santorini’’ που είχε αναδείξει με πολλούς κόπους η Συνεταιριστική Οργάνωση ‘’Santo Wines’’.
Όλοι οι ομιλητές, στο Μπελώνιο στις 5-10-22 κατά την παρουσίαση του ΕΠΣ και την έναρξη της διαβούλευσης,
αναφέρθηκαν ‘’στην μοναδικότητα του νησιού, στον ξεχωριστό τόπο και στην πρώτη τουριστική επιλογή απ’ όλο
τον κόσμο’’. Κανείς όμως δεν αφιέρωσε ούτε δύο λέξεις, έστω και προσχηματικά, για τους ντόπιους – ντόπιους Σαντορινιούς που έζησαν ανά τους αιώνες στον άγριο και επικίνδυνο από το ηφαίστειο αυτό τόπο αψηφώντας
τις συνέπειες του και κάτω από αντίξοες βιοποριστικές συνθήκες κατάφεραν να διατηρήσουν την αρχιτεκτονική
των φτωχικών σπιτιών τους και τα καλντερίμια, την θρησκευτικότητα τους διατηρώντας τις εκατοντάδες εκκλησίες, τα ήθη και έθιμα τους, φτιάχνοντας χιλιάδες αναβαθμίδες στα πρανή των βουνών με μαύρες και κόκκινες πέτρες που είχε ξεράσει το ηφαίστειο για να δημιουργήσουν λίγο έδαφος καλλιεργήσιμο, καλλιεργώντας με τα ροζιασμένα χέρια τους τα άνυδρα χωράφια τους, δημιουργώντας και συνεχίζοντας τον μοναδικό τρόπο καλλιέργειας των αμπελιών και ανέδειξαν παγκοσμίως τα μοναδικά κρασιά Santorini Vinsanto – Nikteri – Asyrtiko, να μην ξεπουλήσουν τ’ αμπέλια τους και παράλληλα να δημιουργήσουν ένα μικρό ξενοδοχείο – κατάστημα και άλλα πολλά.
Την Σαντορίνη αυτή με την Θηρασία της, που την θαυμάζουν τα τελευταία χρόνια όλος ο κόσμος και έχει γίνει
ένας από τους πρώτους διεθνείς τουριστικούς προορισμούς, οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στους ντόπιους ανθρώπους της, που την διατήρησαν και την ανέδειξαν τουλάχιστον μέχρι και την δεκαετία του 1990.
Εάν είχαν εγκαταλείψει το νησί αυτοί οι άνθρωποι δεν θα υπήρχε Σαντορίνη, ούτε αμπέλια, ούτε τουρισμός.
Μεγάλη ήταν και η προσφορά στο νησί, του αείμνηστου Ακαδημαϊκού και Καθηγητού ‘’Άγγελου Γαλανόπουλου’’, ο οποίος με τις δημοσιευμένες επιστημονικές μελέτες του για την ηφαιστειακή δραστηριότητα του Ηφαιστείου της Σαντορίνης, προξένησε το ενδιαφέρον των πρώτων τουριστών κυρίως Αμερικάνων (κάτι το οποίο αποκρύπτουν άπαντες) και η συνέχεια ήλθε με τις ανασκαφές του Ακρωτηρίου από τον καθηγητή Σπύρο Μαρινάτο.
Η συνέχεια στην άναρχη ανάπτυξη του νησιού είναι γνωστή. Τα νεόφερτα μεγάλα ‘’πορτοφόλια’’(Επενδυτές τους λένε) δεν αγάπησαν ξαφνικά το νησί, μυρίστηκαν πλούτο και έπεσαν επάνω στο κορμί του νησιού σαν ακρίδες, βρήκαν έτοιμη την ανάδειξη και την αναγνωρησιμότητα διεθνώς του ονόματος ‘’SANTORINI’’ και ήλθαν να εισπράξουν την υπεραξία του, το έτοιμο ‘’καϊμάκι’’.
Όχι κύριοι, δεν ανέδειξαν την Σαντορίνη όλοι οι παραπάνω νεόφερτοι, το μόνο που ανέδειξαν είναι η άναρχη ανάπτυξη του νησιού και τα προβλήματα που δημιούργησαν, προβάλλοντας μόνο χλιδή (μούρη) για μεγαλύτερα κέρδη.
Όλα τα παραπάνω που συνοπτικά ανέφερα (όσο γινόταν), δημιούργησαν το μπάχαλο κυρίως των τελευταίων
ετών και επειδή κάτι πρέπει να γίνει για να σταματήσει ο κατήφορος, αν και αργά, το Ειδικό Πολεοδομικά Σχέδιο (ΕΠΣ) θα μπορούσε να συμβάλλει, εάν ληφθεί υπόψη η πραγματική διάσταση της κατάστασης με διαφάνεια.
Για παράδειγμα και μόνο, οι δύο παραπάνω μελέτες και οι αναφορές των ομιλητών στο Μπελώνιο ‘’περί προβλήματος της κοινωνικής κατοικίας’’ αναφέρθηκαν μόνο στους ’’εργαζόμενους – δημόσιους υπαλλήλους’’
και αυτό γιατί αυτοί συνδέονται με τις τουριστικές επιχειρήσεις (ξενοδοχεία κλπ.) οι οποίοι δεν βρίσκουν σπίτια προς ενοικίαση (για τους λόγους που ήδη αναφέρθηκαν), για να μπορούν να δουλέψουν στις επιχειρήσεις αυτές
και πρέπει να εξευρεθεί λύση. Για τα 800 – 1.000 περίπου μέλη της Ένωσης Σ.Θ.Π. αγρότες παραγωγοί, μικρο επιχειρηματίες Σαντορινιοί και οι οικογένειες τους, δεν έχουν ανάγκες στέγασης ? Γι’ αυτούς κουβέντα, μήπως επειδή αυτοί είναι οι κάτοχοι μικρών ιδιοκτησιών και πρέπει να τιμωρηθούν πάλι ?.
Β. Αλλά ας έλθουμε επί της ουσίας που είναι οι 2 αναφερόμενες μελέτες Α) της ‘’Φέρουσας Ικανότητας (284σελίδες)’’ και β) των προτάσεων της ΕΛΛΕΤ Β’ Φάση ’’Θήρα και αειφορία (70σελίδες)’’ στις οποίες θα πατήσει ο μελετητής για την σύνταξη του ΕΠΣ, όπως έχει δηλωθεί και είναι εξόφθαλμο.
Είναι σαφές ότι οι μελέτες αυτές (Α & Β), έχουν αρκετά θετικά στοιχεία γενικά για την Σαντορίνη – Θηρασία , με
τα οποία δεν θα μπορούσε να διαφωνήσει κανείς και κυρίως για την ‘’βιώσιμη ανάπτυξη’’, για την προστασία της γεωμορφολογίας – της αρχιτεκτονικής και των μνημείων της Σαντορίνης όπως π.χ. η προϊστορική πολιτεία του Ακρωτηρίου, η αρχαία Θήρα , η γεωμορφολογία με τους μοναδικούς σχηματισμούς (καλντέρα – βλυχάδα κλπ.) και για την εξεύρεση της ‘’Χρυσής Ισορροπίας’’, σε συνδυασμό με τα προτεινόμενα βασικά έργα υποδομής που λείπουν εδώ και χρόνια από το νησί και έχουν αναφερθεί από την δημοτική αρχή. Η αναζήτηση της χρυσής ισορροπίας είναι και βασική απαίτηση των ντόπιων Σαντορινιών, καθώς αυτοί είναι που ένιωσαν στο πετσί τους την ανισορροπία τόσα χρόνια με μεγάλο κόστος στην ποιότητα ζωής τους, που ως γνωστό προέκυψε από την απληστία των λεγόμενων επενδυτών και της εγκατάλειψης του νησιού από βασικές υποδομές.
Όμως με μια δεύτερη πιο προσεκτική ανάγνωση αυτών, φαίνεται ότι η Χρυσή Ισορροπία αφορά μεν την Σαντορίνη αλλά όχι όλους και κυρίως δεν αφορά τους ντόπιους Σαντορινιούς και μικρο ιδιοκτήτες , αφού εύκολα διαπιστώνει κανείς ότι είναι σαν να μην υπάρχουν αυτοί και μάλιστα ότι για το κατάντημα του νησιού είναι οι κύριοι υπεύθυνοι.
Είναι ανησυχητικό ότι σχεδόν όλοι έχουν πειστεί (παραπλανηθεί) ότι οι μελέτες αυτές Α & Β είναι ορθότατες και εξυπηρετούν τις τρεις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης ‘’Οικονομία – Κοινωνία – Περιβάλλον’’, για το καλό όλων.
Όμως παρά το γεγονός ότι στο Μπελώνιο ο μελετητής της ‘’Φέρουσας Ικανότητας’’ Π. Βουλελής δήλωνε: ‘’θέλαμε
ν’ αναδείξουμε τα προβλήματα και όχι να τα κρύψουμε’’, κι όμως υπάρχουν ουσιώδεις ‘’αποκρύψεις-παραλείψεις –
πονηριές και αστοχίες’’, που ενδεχομένως έγιναν από άγνοια του μελετητή ή από παραπληροφόρηση του από την
τοπική επιτροπή ΕΛΛΕΤ Θήρας, καθώς η ίδια έχει δηλώσει στο από 11/7/21 δελτίο τύπου της ότι <<η επιτροπή… τροφοδότησε την ομάδα μελέτης με στοιχεία και εξειδικευμένες γνώσεις>>.
Ενδεικτικά και συνοπτικά (όσο γίνεται) μερικά από αυτά των δύο μελετών (Α) Φέρουσας Ικανότητας (284 σελίδες) και (Β) Προτάσεις ΕΛΛΕΤ (70 σελίδες):
Β.1 ‘’Αποκρύψεις’’ – Παραλείψεις ?.
α) Για τα Ορυχεία της Σαντορίνης (που δεν είναι λίγα) ούτε λέξη γι’ αυτά, δεν υπάρχουν στις 284+70 σελίδες για
τους μελετητές. Παρά το γεγονός ότι για πολλά χρόνια ήταν αίτημα της Αυτοδιοίκησης να αποδοθούν σε αυτήν.
Καμία απολύτως περιβαλλοντική ευαισθησία – σχέδιο αποκατάστασης ή προστασία τους από την ζημιά που προκάλεσαν αυτά στο κορμί της Σαντορίνης. Ενώ αντίθετα για τα ορυχεία της Θηρασίας έχουν πρόταση (ΕΛΛΕΤ
σελ. 70) <<ο χαρακτηρισμός της περιοχής των ορυχείων, η οριοθέτηση κι ανάδειξη της ως μέρος της ιστορίας…>>.
β) Για τα 20 Οινοποιεία στις 284+70 σελίδες ούτε λέξη γι’ αυτά, αφού είναι γνωστό ότι τα 3 μικρά ιδιωτικά και
το μεγάλο οινοποιείο της Ένωσης Σ.Θ.Π., έγιναν ξαφνικά σε λίγα χρόνια 20+ και προκάλεσαν τον κορεσμό τους.
Λέξη, για τον κορεσμό αυτόν και πρόταση για τον περιορισμό τους. Αντιθέτως μέριμνα τους είναι η εξασφάλιση
φθηνής Γης και την απαλλαγή τους από τις δεσμεύσεις μηδενικής πολεοδόμησης που προτείνουν για άλλες χρήσεις.
Μελέτης καταγραφής σελ.207,208 συστήνει: <<…ελεύθερων από δόμηση, πλην μόνον των απαραίτητων κατασκευών υποδομών τυποποίησης αυτών των προϊόντων (μικρά οινοποιία, συσκευαστήρια κ.ά.) ‘’, Δηλαδή να επιτρέπεται η ίδρυση εντός των αμπελώνων και νέων οινοποιείων με κτίρια 300m2, ενώ αγωνιωδώς
προσπαθούν να πείσουν ότι τα αμπέλια είναι υπό εξαφάνιση (πάνω από 10 σελ.) και παρά την δήλωση του μελετητή Π. Βουλελή στο Μπελώνιο ‘’η προστασία της θηραϊκής γης χωρίς παράθυρα..’’.
γ) Για την Ένωση Σ.Θ.Π. που δραστηριοποιείται από το 1911 και εκπροσωπεί το 100% των αγροτών παραγωγών
και μικρο ιδιοκτητών των νησιών, με πάνω από 1.000 μέλη με τις οικογένειες τους, στις 284+70 σελίδες ούτε λέξη. Και ότι ο τζίρος της είναι περίπου 10 εκατμ. ευρώ κατά 90% από την αμπελοκαλλιέργεια = κρασιά, που δείχνει ότι
τα αμπέλια δεν έχουν εξαφανιστεί ούτε είναι υπό εξαφάνιση, παρά την προσπάθεια των μελετητών να πείσουν.
δ) Η μη Κλήτευση από τους μελετητές, της μεγαλύτερης οργάνωσης των νησιών της Ένωση Σ.Θ.Π., για να καταθέσει και να καταγραφούν οι απόψεις της τουλάχιστον σε ότι αφορά την αγροτική γη, τους αμπελώνες και τις ανάγκες των αγροτών μελών της, ενώ κλήθηκαν διάφοροι άλλοι όπως αναφέρει η μελέτη καταγραφής (σελ. 41,152) και της ΕΛΛΕΤ (σελ.4), έγινε από αμέλεια ή επειδή είχε διατυπωμένη άλλη άποψη από αυτή των ιδιωτών οινοποιών (απόφαση Δ.Σ. 11-1-2012) σχετικά με την μηδενική δόμηση και μόνο κατοικίας εντός των αμπελώνων.
ε) Για τον κατακερματισμό της Γης (κλήρος) ο οποίος είναι καθοριστικός για τις αποφάσεις, ούτε λέξη. Δεν είναι
ο κάμπος της Θεσσαλίας η Σαντορίνη. Η Γη είναι τεμαχισμένη εδώ και 100 χρόνια τουλάχιστον περίπου ως εξής:
Το 20% είναι έως 2,5 στρέμ.(3/4 της ζευγαριάς), το 40% έως 3 στρέμ.(1 ζευγαριά), το 20% έως 6 στρέμ.(2 ζευγαριές)
και το υπόλοιπο 20% είναι άνω των 6 στρεμ. (άνω των 2 ζευγαριών). Ακόμη σχεδόν το 50% των αγροτεμαχίων που
ευρίσκονται στην βόρεια – ανατολική και νότια πλευρά της παραλιακής έκτασης του νησιού, είναι μακρόστενα
(τα λεγόμενα λουριά) με φάρδος όχι μεγαλύτερο των 25-35m. Αυτά τα τεμάχια Γης διαμορφώθηκαν για λόγους επιβίωσης των οικογενειών, καθώς όταν ένας Πατέρας τεμάχιζε ένα μεγάλο χωράφι, το τεμάχιζε κάθετα προς την θάλασσα καθ’ όσον η προς την θάλασσα Γη δεν ήταν παραγωγική (αλμύρα,αέραςκλπ.).
ζ) Για την ζημιά που προκάλεσε το ΠΔ. 144/2012 στους ντόπιους μικρο ιδιοκτήτες – αμπελουργούς απαγορεύοντας σ’ αυτούς μόνο να κτίσουν την κατοικία τους, ενώ αντίθετα άφησε το πεδίο ελεύθερο στις μεγάλες ιδιοκτησίες να κτίσουν μεγαθήρια, ούτε λέξη! Η ζημιά αυτή επεκτάθηκε και στους ‘’εργαζόμενους – δημόσιους υπάλληλους’’, από
την έλλειψη κατοικιών.
Β.2 ‘’Πονηριές’’ – Αστοχίες ?.
Γενικά οι ‘’πονηριές’’ και αστοχίες σκοπό έχουν να στρώσουν το υπόβαθρο ότι για το μπάχαλο που επικρατεί στο νησί, δόμηση, ενέργεια, ύδρευση και κυκλοφοριακό, δεν έχουν συμβάλλει καθοριστικά μόνο οι τουριστικές επιχειρήσεις, αλλά συνυπεύθυνοι είναι και οι ντόπιοι Σαντορινιοί με τα σπίτια τους.
α) Σωστά η ΕΛΛΕΤ αναφέρει, ότι ‘’στο πέρασμα των αιώνων το νησί έζησε εποχές ακμής, φυσικές καταστροφές, ένδεια, δυστυχία και άντεξε. Όμως η ανθρώπινη απληστία το λυγίζει’’. Γιατί αυτή η αοριστία, δεν γνωρίζουν ποιες
δραστηριότητες το έχουν λυγίσει? Η μελέτη καταγραφής στη σελίδα 96 αναφέρει ‘’Σημαντικό στοιχείο αποτελεί η καταγραφή μεγάλης αύξησης της Εκτός Σχεδίου Δόμησης κατά την περίοδο 2014 – 2020, η οποία φθάνει σε ποσοστό 18%.’’. Γιατί αυτή η αοριστία, δεν μπορούσαν να πάρουν στοιχεία από την πολεοδομία και ν’ αναφέρουν αυτή η αύξηση σε τι οικοδομές οφείλεται, σε κατοικίες των ντόπιων Σαντορινιών ή σε τουριστικά καταλύματα?. Αστοχία?
β) Η μελέτη Καταγραφής αναφέρει στους πίνακες (155&156σελ.) περί εντοπισμού των τουριστικών καταλυμάτων.
2019 → Ξενοδοχειακό δυναμικό : Μονάδες = 300 – Δωμάτια = 7.594 – Κλίνες = 14.986
2019 → Ενοικιαζόμενα δωμάτια : Μονάδες = 1.445 – Δωμάτια = 11.455 – Κλίνες = 26.409 (Πίνακας 46 σελ.155).
2019 → AIRBNB δωμάτ./διαμερ. : Μονάδες = 3.370 Χ 4 κλίνες – Κλίνες = 13.480 (Πίνακας 45 σελ.158).
Δηλαδή γενικό Σύνολο Κλινών για όλη την Σαντορίνη είναι (14.986 + 26.409 + 13.480) = 54.875, ενώ η άλλη μελέτη
της ΕΛΛΕΤ (σελ.15) αναφέρει ‘’Η Σαντορίνη των 25.000-26.000 κατοίκων δέχεται κάθε χρόνο από 2,5 ως 3 εκατομ. επισκέπτες και υπολογίζεται ότι στις αυξημένες τουριστικές περιόδους βρίσκονται ταυτόχρονα στο νησί ως και 130.000…. Προφανώς οι πλέον των 130.000 (που είναι το ορθό) τουρίστες δεν κοιμούνται στις ταράτσες ή στις παραλίες αλλά σε ξενοδοχεία ή Airbnb. Δηλαδή η μελέτη κατέγραψε μόνο το 1/3 των τουριστικών καταλυμάτων. Αστοχία?
γ) Η μελέτη Καταγραφής αναφέρει σχετικά με τις καταναλώσεις Νερού και Ενέργειας στον Δήμο:
(σελ.145) ‘’Αξίζει να σημειωθεί πως παρατηρείται μια αύξηση στις καταναλώσεις από το 2014 – 2019 , κατά 71% στις οικιακές καταναλώσεις (Νερού)’’, για την κατανάλωση Ενέργειας (σελ.133)‘’Οικιακή χρήση 2013 = 30,248,475 2018 = 44,905,635 Μεταβολή + 48%’’. Ακόμη στον πίνακα 57 (σελ.255) για την Οία Οικιακή αύξηση κατανάλωσης Νερού στην +97%.
Είναι ‘’αστείες’’ αυτές οι Οικιακές καταναλώσεις, κυρίως για την Οία που τα σπίτια των ντόπιων Σαντορινιών δεν έχουν πισίνες και τζακούζια και οι περισσότεροι μόνιμοι έχουν εκδιωχθεί. Αυταπόδεικτο είναι η αναφορά της ίδιας μελέτης στη (51 σελ.)
σχετικά με τις ενεργές παροχές ΔΕΗ ‘’από το 2015 – 2020 παρατηρείται μια σταθερή αύξηση των ενεργών παροχών σε κατοικίες (συνολικά 8%)’’. Δηλαδή οι αυξήσεις κατανάλωσης από Κατοικίες είναι 8% και όχι 48% και 71 έως 97%. Αστοχία;.
δ) Η μελέτη Καταγραφής αναφέρει σχετικά με τις χερσαίες μεταφορές στον Δήμο (σελ.115) ‘’Στη Σαντορίνη υπάρχουν περίπου 300 VAN τουριστικών επιχειρήσεων ( τουριστικά καταλύματα, ξενοδοχεία , τουριστικά γραφεία κ.ά).’’ Η ίδια η μελέτη αυτοαναιρεί το παραπάνω αφού το 1/3 των τουριστικών καταλυμάτων που έχει καταγράψει (155,158 σελ.) είναι 5.115 και θεωρητικά κάθε κατάλυμα έχει τουλάχιστον από ένα πουλμανάκι. Αυτό σημαίνει ότι τα βανάκια είναι πολαπλάσια και χωρίς να αναφέρονται καθόλου τα μεγάλα Πούλμαν (50 θ.). Ακούγεται ευρέως
ότι τα πουλμανάκια που κυκλοφορούν στο νησί είναι άνω των 1.200. Άλλωστε εύκολο ήταν να ζητηθεί από το Υπουργείο Συγκοινωνιών ο αριθμός των εκδοθέντων αδειών. Αστοχία?
ε) Οι Αμπελώνες υπό Εξαφάνιση αναφέρουν και οι δύο μελέτες γενικά και αόριστα, χωρίς να αναφέρουν (εάν πράγματι ισχύει η αναφορά τους) από ποια δραστηριότητα απειλούνται οι αμπελώνες, το οποίο είναι καθοριστικό
για την λήψη οιονδήποτε μέτρων. Απειλούνται από τα κάθε λογής μεγαθήρια τουριστικά καταλύματα ή από τα ενδεχόμενα σπίτια (100-150m2) των ντόπιων Σαντορινιών, τα στοιχεία τα έχουν γιατί αποκρύπτονται, όπως έχει αναφερθεί ήδη στην παραπάνω παράγραφο (α). Αστοχία?
Για την τυχόν ‘’Εξαφάνιση’’ των αμπελώνων, όπως εναγωνίως αναφέρουν ‘’παραπλανητικά’’ έμμεσα και άμεσα πολλές φορές ότι ‘’ο αγροτικός τομέας και κυρίως τα αμπέλια είναι υπό εξαφάνιση’’, αυτοαναιρούνται από τα δικά τους στοιχεία αλλά και άλλα που αποκρύπτουν, όπως ήδη έχει αναφερθεί στις παραγράφους Β.1β, γ, δ, ε.
Μελέτη καταγραφής αναφέρεται: (σελ.98) ‘’η επιφάνεια κτιριακής κάλυψης στο σύνολο της έκτασης του Δήμου είναι 3%.’’, (σελ.109) ‘’Το μεγαλύτερο μέρος του Δήμου καλύπτεται από γεωργικές περιοχές, 60% της συνολικής έκτασης και κυρίως από αμπελώνες οι οποίοι καλύπτουν 27,72 km2 δηλαδή το 30.9% του δήμου…’’, (σελ.151) 151 ‘’ Στις αμπελουργικές εκτάσεις , οι οποίες και αποτελούν το μεγαλύτερο τμήμα των καλλιεργειών του Δήμου,…υπάρχει μια μικρή αύξηση της τάξης του 1%.’’, (σελ.150) ‘’ …σε ό,τι αφορά τη γεωργία και τη μεταποίηση, παρά τη σημαντική παρουσία των κλάδων της αμπελοκαλλιέργειας και της οινοποιίας…’’. Όλα τα παραπάνω σε συνδυασμό με την αύξηση των Ιδιωτικών Οινοποιείων από 4 σε 20+ και τον μεγάλο τζίρο από την αμπελουργία, γίνεται καταφανέστατο ότι τα αμπέλια δε είναι υπό εξαφάνιση, Αστοχία?
ζ) Οι Αμπελιές στην UNESCO, αναφέρουν επιτακτικά και μάλιστα γρήγορα – γρήγορα την καταχώρηση τους, ως παγκόσμια κληρονομιά. Προσέξτε εδώ πονηριά! Σε συνδυασμό των προτάσεων τους ‘’για μηδενική δόμηση εντός
των αμπελώνων, ακόμη και αυτής της αποθήκης των 25m’’ ώστε να μην δύναται ο αμπελουργός να κτίσει το σπίτι του και μόνο, για να κλειδώσουν αυτό στο διηνεκές και να προλάβουν μην τυχόν έλθει μελλοντικά μια άλλη Κυβέρνηση, Υπουργείο, Διεύθυνση Χωροταξίας και αναγνωρίζοντας την κατάφωρη αδικία κατά των ντόπιων αμπελουργών θελήσει να αποκαταστήσει την αδικία αυτή , πασάρουν την ένταξη των αμπελιών στην Unesco,
ώστε να αποσοβήσουν ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Γι’ αυτό προσπαθούν παραπλανητικά και με πρόσχημα ‘’την προστασία της μοναδικότητας των φυσικών, γεωλογικών και πολιτιστικών χαρακτηριστικών του νησιού’’(σελ.195), που κανείς δεν μπορεί να διαφωνήσει με αυτά, πλαγίως βάζουν και τις αμπελιές να καταχωρηθούν στην Unesco.
Αναφέρουν ακόμη ότι η ένταξη των αμπελιών στην Unesco θα έχει ευεργετικές επιπτώσεις, αποκρύπτουν όμως τους ευεργετούμενους.
Κύριοι δεν προστατεύονται έτσι τα αμπέλια με πονηριές και ποινικοποίηση αυτών. Τα αμπέλια τα διατήρησαν αιώνες οι ντόπιοι άνθρωποι και το οξύμωρο είναι ό,τι αντί να τους πείτε ένα μεγάλο ευχαριστώ που έμειναν στο νησί και ανέδειξαν τ’ αμπέλια και την Σαντορίνη, όλοι προσπαθούν να τους εξαφανίσουν. Άλλωστε χωρίς τους ντόπιους σαντορινιούς δεν μπορεί να υπάρξει βιώσιμη λύση και δεν είναι δυνατόν να υπάρξει ‘’Χρυσή Ισορροπία’’ με τους ντόπιους υπό διωγμό !
Ένας και μοναδικός τρόπος υπάρχει για να διατηρηθούν οι αμπελώνας, εάν πραγματικά το θέλετε. Να ζήσει ο αμπελουργός – ιδιοκτήτης του μέσα στο αμπέλι του. Όταν ζεί μέσα στο αμπέλι του θα το καλλιεργήσει γιατί θα το βλέπει και θα το πονάει. Όπως έχει αναφέρει χαρακτηριστικά και η μεγάλη φυσιογνωμία του Ελληνικού κρασιού, καθηγήτρια και επίτιμη πρόεδρος του διεθνούς οργανισμού OIV κα. Σταυρούλα Κουράκου << όσο θα υπάρχουν Σαντορινιοί αμπελουργοί να σκύβουν πάνω στ’ αμπέλια με αγάπη και να υποτάσσουν τις κληματίδες με τα έμπειρα χέρια τους, οι αμπελιές θα εξακολουθήσουν να αποτελούν μέρος της αμπελουργικής κληρονομιάς της Ευρώπης >>.
Γ. Παρακάτω ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ για την Προστασία – Διατήρηση των αμπελώνων και την Επέκταση τους με Νέους.
Γ.1. Για την ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ των των αμπελώνων να προβλεφθούν τα παρακάτω στο Ε.Π.Σ. (Ειδικό Πολ/μικό Σχέδιο).
α. Σε όλες τις εκτός σχεδίου περιοχές ΙΙ & ΙΙΙ να ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ η οικοδόμηση ΜΟΝΟ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΧΩΡΙΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑ
ΑΛΛΑΓΗΣ ΧΡΗΣΗΣ και κυρίως για βραχυχρόνια μίσθωση (Airbnb) δια παντός.
β. Το αγροτεμάχιο – αμπελώνας που θα επιτρέπεται η οικοδόμηση μόνο κατοικίας θα πρέπει να έχει ελάχιστο εμβαδόν 4.000 μέτρα και να έχει αποδεδειγμένα (βάσει συμβολαίων) κατατμηθεί το ελάχιστο πρίν από 40 χρόνια.
γ. Το κτίριο – οικία τοποθετείται στο βάθος και στα όρια του αγροτεμαχίου – αμπελώνα, με αποστάσεις από τα γειτονικά ελάχιστο 2,5m – μέγιστο 5m . Μέγιστη δόμηση 180m2 – Κάλυψη έως 140m2 – 2 όροφοι με μέγιστο
Ύψος 7,5 m. – Πρόσωπο ελάχιστο 25m – Βεράντες και διαδρόμοι έως 160m.
δ. Αναγκαστική υποχρέωση διατήρησης του αμπελώνα από τον ιδιοκτήκτη του, με μέσο όρο αμπέλων 190/στρ.
Ο αμπελώνας διατηρείται σε καλή παραγωγική κατάσταση, αποδεικνυομένου με την δήλωση παραγωγής εκάστου
έτους στο σύστημα του αρμόδιου Υπουργείου αγροτικής ανάπτυξης.
Ελάχιστος χρόνος υποχρεωτικής διατήρησης του αμπελώνα με τις αναφερόμενες υποχρεώσεις από τον εκάστοτε ιδιοκτήτη του τα 20 έτη με δυνατότητα επέκτασης.
ε. Για την αναγκαστική εφαρμογή της παραπάνω παραγράφου (δ) επιβάλλεται ΠΟΙΝΗ ΑΦΑΙΡΕΣΗΣ της νομιμότητας της ανεγερθείσας κατοικίας και της μη δυνατότητας μεταβίβασης του αγροτεμαχίου – αμπελώνα με το κτίσμα του, σε περίπτωση μη εφαρμογής της παραγράφου(δ). Η εφαρμογή της παραγράφου αυτής να εφαρμόζεται αυτεπάγγελτα είτε μετά από καταγγελία.
ζ. Να δίδεται η δυνατότητα επιλογής όταν δεν κατασκευάζεται υπόγειο (υποχρεωτικά μόνο ομβροδεξαμενής)
να επιτρέπεται η κατασκευή ισόγειας αγροτικής αποθήκης ύψους μέχρι 3,5m και εμβαδού μέχρι 50m2, τοποθετημένης όπισθεν της ισόγειας οικίας και φυσικά χωρίς δικαίωμα αλλαγής χρήσης.
η. Για λόγους δικαιοσύνης – ισότητας αλλά και λογικής να επιτρέπεται η συνένωση μικρών όμορων αγροτεμαχίων – αμπελώνων για την επίτευξη της αρτιότητας των 4.000 m2, με την προϋπόθεση ότι τα μικρά προς συνένωση αγροτεμάχια έχουν κατατμηθεί το ελάχιστο πριν από 40 έτη.
Στο συνενωθέν αγροτεμάχιο – αμπελώνας εφαρμόζονται όλες οι παραπάνω παράγραφοι (α) έως και (ζ).
Γ.2. Για την ΕΠΕΚΤΑΣΗ – ΝΕΩΝ αμπελώνων να προβλεφθούν τα παρακάτω στο Ε.Π.Σ.
α. Σε όλες τις εκτός σχεδίου περιοχές ΙΙ & ΙΙΙ , σε μη καλλιεργήσιμο αγροτεμάχιο που ο ιδιοκτήτης του αποδεδειγμένα και με την υπόδειξη του γραφείου γεωργικής ανάπτυξης Θήρας, προβαίνει στην φύτευση
νέων αμπέλων των ποικιλιών Σαντορίνης (περίπου 190/στρέμμα) και μετά την πάροδο 2-3 ετών από την αποδεδειγμένη φύτευσης αυτών (βεβαίωση γραφείου γεωργικής ανάπτυξης), στον νέο αυτό αμπελώνα ΝΑ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ οικοδόμηση ΜΟΝΟ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ χωρίς δικαίωμα αλλαγής χρήσης και κυρίως για βραχυχρόνια μίσθωση (Airbnb) δια παντός, με τα παρακάτω δικαιώματα και υποχρεώσεις.
β. Στον νέο αμπελώνα να επιτρέπεται η οικοδόμηση μόνο κατοικίας και μπορεί (κατά παρέκκλιση για την στήριξη των αμπελώνων) να έχει εμβαδόν μικρότερο των 4.000m2 – όσο και αν είναι και φαίνεται στην κατάτμηση του,
που πρέπει να είναι το ελάχιστο πριν 60 έτη.
γ. Το κτίριο – οικία τοποθετείται στο βάθος και στα όρια του νέου αμπελώνα, με αποστάσεις από τα γειτονικά
ελάχιστο 2,5m – μέγιστο 5m . Όροφος 1 – ύψος μέχρι 4,5m – Μέγιστος συντελεστής δόμησης , όταν έχει εμβαδόν μικρότερο των 4.000m2, 6% και με ανώτερο τα 150m2 – Πρόσωπο ελάχιστο 25m – Βεράντες και διαδρ. έως 150m.
δ. Στον νέο αυτό αμπελώνα έχουν εφαρμογή οι υποχρεώσεις των παραγράφων (δ,ε,ζ) του ανωτέρω κεφαλαίου Γ.1.
Η αποδοχή και εφαρμογή της παραπάνω πρότασης Γ.1. & Γ.2. ωφελεί την ίδια την Σαντορίνη – Θηρασία.
Κυρίως όμως: α) Προστατεύονται απόλυτα οι υπάρχοντες αμπελώνες και υπάρχει σημαντική δυνατότητα επέκτασης τους με νέες φυτεύσεις αμπέλων. β) Αποφεύγεται καθοριστικά η εγκατάλειψη τους από τους
ντόπιους και η υφαρπαγή τους από τρίτους, με πιθανή στην καλλίτερη περίπτωση, την καλλιέργεια τους από
αλλοδαπούς. γ) Αποκαθιστά τις αδικίες που επέβαλε το Π.Δ. 144/2012 ειδικότερα έναντι των ντόπιων – μικρο ιδιοκτητών, με αποτέλεσμα να μπορούν να κτίσουν το σπίτι τους και των παιδιών τους, στα αμπελοχώραφα που παρέλαβαν από τους προγόνους τους, για να συνεχίσουν στον τόπο τους την ζωή τους, δίδοντας συνέχεια στις επόμενες γενιές. δ) Δίνεται σημαντική λύση και στο πρόβλημα έλλειψης σπιτιών για εργαζόμενους κλπ. , αφού ρητά στις κατοικίες αυτές θα απαγορεύονται οι βραχύες μισθώσεις παρά μόνο οι μακροχρόνιες μισθώσεις.
Εάν τα παραπάνω προτεινόμενα και άλλα που θα αναφερθούν παρακάτω, προσκρούουν σε υπάρχουσες Νομοθετικές Διατάξεις, με πολιτική βούληση αλλάζουν αυτές οι διατάξεις. Εκατοντάδες τροπολογίες περνούν
μέρα και νύκτα από την Βουλή, ας περάσουν και αυτές για να σωθεί η Σαντορίνη και οι άνθρωποι της.
Δ. Μερικές γενικές ακόμη προτάσεις από έναν απλό πολίτη, λαμβανομένου υπόψη την δήλωση του Υφυπουργού Ν. Ταγαρά στο Μπελώνιο ‘’ο σχεδιασμός του ΕΠΣ είναι πολυεργαλείο και όλα μπορούν να γίνουν μέσω αυτού’’, ευελπιστούμε να δούμε αναρτημένες στο διαδίκτυο τις αιτιολογημένες προτάσεις των εχόντων τις τέχνες και τις γνώσεις. Προτάσεις στο φως και όχι στο σκότος.
Δ.1. ΝΑΙ στα θετικά σημεία των αναφερόμενων μελετών τα οποία είναι αρκετά και βαρύνουσας σημασίας, αφού
‘’χρησιμοποιούνται’’ βαριά ονόματα επιστημόνων. Θεωρώ υποχρέωση μου να αναφερθώ με ιδιαίτερη τιμή στους σπουδαίους Ανθρώπους ιδρυτές της ΕΛΛΕΤ, τον Κώστα και τη Λυδία Καρρά που αφιέρωσαν την ζωή τους σχεδόν για 50 χρόνια στην προστασία του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας μας.
Δ.2. ΝΑΙ στην προστασία της γεωμορφολογίας, της αρχιτεκτονικής και των μνημείων της Σαντορίνης που θα μπορούσαν να προταθούν για τον κατάλογο παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco όπως π.χ. η προϊστορική πολιτεία του Ακρωτηρίου, η αρχαία Θήρα , η γεωμορφολογία με τους μοναδικούς σχηματισμούς (καλντέρα – βλυχάδα κλπ.).
Αλλά όχι γενικά και αόριστα όλη η Σαντορίνη – Θηρασία μόνο και μόνο για να παρεισφρύσουν και οι αμπελιές.
Δ.3. ΝΑΙ στην πρόταση του Δήμου – Υπουργείου για τις υποδομές που λείπουν εδώ και χρόνια από το νησί.
Είναι σαφές ότι όσες περισσότερες υποδομές γίνουν, τόσο θα αυξάνει και η Φέρουσα Ικανότητα.
Δ.4. ΝΑΙ στις Απαλλοτριώσεις για την δημιουργία χώρων στάθμευσης και άλλων χρήσεων, και όχι απλώς χωροθέτηση για την δέσμευση των ιδιοκτησιών χωρίς να εξαγοραστούν, όπως συνήθως κάνουν ‘’ανήθικα’’ οι αρχαιολογικές υπηρεσίες. Ακόμη να ζητηθούν επιτακτικά από την Κτηματική Υπηρεσία να παραχωρηθούν όλοι
οι διαθέσιμοι χώροι στην τοπική αυτοδιοίκηση.
Δ.5. ΝΑΙ στον χαρακτηρισμό των δεκάδων Ορυχείων της Θήρας, η οριοθέτηση και η ανάδειξη τους ως μέρος
της ιστορίας του νησιού, σε συνδυασμό με μια ολοκληρωμένη χαρτογράφηση τους, να αποτελέσουν σημεία ενδιαφέροντος για την τοπική αυτοδιοίκηση. Άλλωστε αυτό ήταν πάγιο αίτημα για χρόνια της αυτοδιοίκησης.
Δ.6. ΝΑΙ στην προτεινόμενη ‘’πλήρη απαγόρευση δημιουργίας νέων τουριστικών καταλυμάτων’’ στις περιοχές
ΙΙ & ΙΙΙ, είτε είναι χωράφια είτε αμπελώνες, με εξαίρεση μόνο την ανέγερση ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ χωρίς την δυνατότητα αλλαγής χρήσης και κυρίως για βραχεία μίσθωση (Airbnb) δια παντός.
Δ.7. ΝΑΙ στην προτεινόμενη απαγόρευση Πισίνων και Τζακούζι στην Καλντέρα, μια μόνο Πισίνα ανά τουριστική μονάδα στις υπόλοιπες περιοχές, για την προστασία των υδάτινων πόρων. Και απαγόρευση του ποτίσματος των αμπελώνων, κάτι άλλωστε που δεν επιτρέπεται για την παραγωγή ΠΟΠ κρασιών, εκτός των νέων φυτεύσεων για
2-3 έτη μόνο.
Δ.8. ΝΑΙ στην αλλαγή κλίμακας μεγέθους των νέων τουριστικών καταλυμάτων με ανώτερο τις 90 κλίνες, για να
μην θίγεται η βιωσιμότητα των μικρών επιχειρήσεων και το περιβάλλον.
Δ.9. ΝΑΙ στην απαγόρευση των τουριστικών καταλυμάτων να προσφέρουν υπηρεσίες εστίασης κλπ. σε πελάτες εκτός του καταλύματος.
Δ.10. ΝΑΙ στον περιορισμό της βραχυχρόνιας μίσθωσης (Airbnb), είτε γεωγραφικά, είτε να επιτρέπεται μόνο σε φυσικά πρόσωπα ιδιοκτήτες και μέχρι 2-3 σπίτια. Όποιος επιθυμεί περισσότερα ιδρύει Ξενοδοχείο και εξασκεί το επάγγελμα. Θεωρείται ηθικό ν’ απαγορεύονται διπλοθεσίτες και στην προκείμενη περίπτωση ο πχ. ο Τραπεζικός υπάλληλος να ασκεί συγχρόνως και τον Ξενοδόχο? Πέραν του ότι δημιουργούν κοινωνικό πρόβλημα με την έλλειψη στέγης στους εργαζόμενους ενοικιαστές. Λέτε να είναι απίθανο ό,τι η άκριτη εφαρμογή του Airbnb είναι προπομπός
– στρώσιμο το χαλί στα διάφορα Fun που έχουν στα χέρια τους χιλιάδες ακίνητα από κόκκινα δάνεια?.
Δ.11. ΝΑΙ στην επάνδρωση με το κατάλληλο προσωπικό των κρίσιμων υπηρεσιών του Δήμου και κυρίως της Πολεοδομικής Υπηρεσίας. Λέτε να είναι τυχαία η εγκατάλειψη της υπηρεσίας αυτής με 2 άτομα, μήπως ήταν επιλογή?.
Δ.12. ΝΑΙ στην δημιουργία και οργάνωση σύγχρονης Δημοτικής Συγκοινωνίας, για την συνεισφορά στον κάτοικο,
στον επισκέπτη και στο κυκλοφοριακό χάος που επικρατεί. Αν και έμεινε αρκετά χρόνια πίσω με το χάσιμο των παλαιών αδειών.
Δ.13. ΝΑΙ στην μελέτη και τοποθέτηση, τουλάχιστον σε 10-12 επικίνδυνα σημεία του οδικού δικτύου, σηματοδοτών νέου ή παλαιού τύπου, για να σωθούν άνθρωποι. Κάθε χρόνο το νοσοκομείο γεμίζει από τροχαία
περιστατικά και πολλοί χάνουν την ζωή τους. Οι κουλτουριάρηδες δεν ανησυχούν μήπως συμβεί και σ’ αυτούς?.
Δ.14. ΝΑΙ στην αφύπνιση του Υπουργείου Χωροταξίας – Περιβάλλοντος και την προώθηση Νομοθετικών ρυθμίσεων που θα προβλέπουν την αντιμετώπιση χρόνιων προβλημάτων:
α) Για τις εκτός σχεδίου περιοχές ΙΙ & ΙΙΙ, τα καταλύματα να διαθέτουν εντός της ιδιοκτησίας τους υποχρεωτικά θέσεις πάρκινκ ανάλογες του αριθμού δωματίων πλέον 20% θέσεις για το προσωπικό και τους ιδιοκτήτες, επίσης
θα διαθέτουν εντός της ιδιοκτησία τους χώρο για δύο πούλμαν (50 θέσεων), προκειμένου να επιβιβάζονται – αποβιβάζονται από αυτά οι πελάτες τους.
β) Για όλες τις εκτός σχεδίου – οικισμών περιοχές, να απαγορευθεί η οποιαδήποτε περίφραξη αγροτεμαχίου (με οιονδήποτε υλικό) με πρόσωπο σε οιονδήποτε δρόμο και σε απόσταση από τον εκάστοτε άξονα αυτού το
ελάχιστο π.χ. 7m., για να υπάρχει δυνατότητα διάνοιξης των δρόμων στο μέλλον και για πεζοδρόμιο πεζών.
Για την δίκαιη εφαρμογή του, τα τετραγωνικά που χάνει ο ιδιοκτήτης, να αποτυπώνονται σ’ ένα σκαρίφημα και να βεβαιώνεται αυτό από υπηρεσία του Δήμου, για να προσμετρώνται στον συντελεστή δόμησης του αγροτεμαχίου.
γ) Τα υπάρχοντα τουριστικά καταλύματα στις εκτός οικισμών περιοχές, που έχουν τοποθετήσει τον μαντρότοιχο τους σύριζα επάνω στα όρια του δρόμου, να υποχρεωθούν εντός 2 ετών να τον αφαιρέσουν και να τον τοποθετήσουν σε απόσταση ικανή ώστε να υπάρχει χώρος στάθμευσης των αυτοκινήτων επιβίβασης-αποβίβασης
και δημιουργίας πεζοδρομίου για τους πεζούς.
Δ.15. ΝΑΙ στην επιτρεπόμενη συνένωση μικρών ιδιοκτησιών στις εκτός σχεδίου περιοχές, για την απόκτηση νομιμότητας κατασκευής κατοικίας, λαμβανομένου υπόψη της παραγράφου Β.1.ε. περί κατάτμησης της γης.
Δ.16. ΝΑΙ στην απαγόρευση ίδρυσης – κατασκευής νέων οινοποιείων και επέκταση των υπαρχόντων, κηρύσσοντας την Θήρα και Θηρασία υπέρ κορεσμένες για οινοποιητικές επιχειρήσεις.
Δ.17. ΝΑΙ στην αλλαγή οικονομικής απολαβής των συμμετεχόντων σε καίριες θέσεις στον Δήμο ή στις επιχειρήσεις του. Είναι αδιανόητο σε θέσεις κλειδιά που θέλουν καθημερινή παρουσία για να υπάρξει θετικό αποτέλεσμα, τα στελέχη αυτά να αμείβονται 500 ευρώ/μήνα. π.χ. Πρόεδρος Λιμενικού ταμείου, Πρόεδρος ΔΕΥΑΘ , κλπ.
Δ.18. ΝΑΙ στην ενεργοποίηση και ανάληψη πρωτοβουλιών του Δήμου, οι οποίες σε συνδυασμό με όλα τα παραπάνω θα φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα της ‘’Χρυσής Ισορροπίας’’. Πρωτοβουλίες όπως:
α) Εκμεταλλευόμενος τις διατάξεις ‘’περί ανταποδοτικών έργων’’ και σε συνδυασμό με τις εφικτές απαλλοτριώσεις,
να εντοπίσει – μελετήσει για κάθε οικισμό τις ελλείψεις πάρκινκ, να καταγράψει τα τουριστικά καταλύματα εντός του οικισμού που δεν διαθέτουν τις ανάλογες θέσεις πάρκινκ, να μελετήσει για κάθε περιοχή την αγορά οικοπέδου
και δημιουργίας πάρκινκ, ίσως εντάσσοντας και σε Ευρωπαϊκό πρόγραμμα, και να καταμερίσει το κόστος του στα καταγραφέντα παραπάνω καταλύματα. Δεν είναι δυνατόν οι Βιλάρες να εισπράττουν 2-3 χιλιάδες ημερησίως και τα
αυτοκίνητα τους να τα παρατούν επάνω στους δρόμους, κάποτε πρέπει να πληρώσουν και αυτοί.
β) Ανάληψη πρωτοβουλίας για συμμετοχή του Δήμου στην λύση της ‘’κοινωνικής κατοικίας’’. Σε συνεργασία με το αντίστοιχο Υπουργείο, να προβεί σε οικονομοτεχνική μελέτη για την κατασκευή και διαχείριση οικιών. Να εντοπιστεί ανάλογος οικοπεδικός χώρος εκτός οικισμών και να δοθεί αυξημένος συντελεστής δόμησης, μόνο για κατοικίες απαγορευμένης δια παντός η οποιανδήποτε αλλαγή χρήσης και ειδικά της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Η μελέτη – κατασκευή αυτή δύναται να υποστηριχθεί και από Ευρωπαϊκό πρόγραμμα χρηματοδότησης. Τις κατασκευασθείσες
κατοικίες θα τις διαχειρίζεται (οικονομικά – τεχνικά) νέα υπηρεσία του Δήμου για τον σκοπό αυτόν.
Δ.19. ΝΑΙ στην διάνοιξη νέων δρόμων δημοτικών ή αγροτικών. Για την διάνοιξη δημοτικού δρόμου να γίνεται με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, για την διάνοιξη αγροτικού δρόμου να γίνεται μετά από αίτημα της Ένωσης
Σ.Θ.Π. ή να ζητείται η σύμφωνη γνώμη της από το Δημοτικό Συμβούλιο. Και στις δύο περιπτώσεις να γίνεται άμεση
καταγραφής τους όπως οι διατάξεις ορίζουν.
Δ.20. ΝΑΙ στην παρόδια δόμηση στις εκτός σχεδίου περιοχές, μόνο για κατοικίες χωρίς δικαίωμα δια παντός αλλαγής χρήσης, κυρίως αυτής της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Στην πρόταση της η ΕΛΛΕΤ (σελ.60) ενώ είναι λαλίστατη
σε άλλα θέματα και κυρίως για την ‘’εξαφάνιση των αμπελιών’’, δεν εξηγεί γιατί να μην ανοίγονται νέοι δρόμοι όταν
αυτοί είναι αναγκαίοι και κυρίως για τους αγρότες (τα σταφύλια πρέπει να τα πηγαίνουν στον ώμο τους?).
Δ.21. ΝΑΙ στις επιδοτήσεις για την ανακατασκευή – επιδιορθώσεις υπαρχόντων μικρών καταλυμάτων και όχι
στα μεγαθήρια των 5Α υπαρχόντων και πιθανόν νεότερων.
Δ.22. ΝΑΙ στην υποχρεωτική ανάρτηση των ευδιάκριτων σχεδίων των ‘’Ορίων εκάστου Οικισμού’’ στο διαδίκτυο
σε εμφανή τοποθεσία (σελίδα), για να ενημερώνεται ο κάθε απλός πολίτης, να μην ‘’αλλάζουν στα μουλωχτά’’ και να μην είναι προνόμιο των ολίγων. Ήδη μάθαμε από την ΕΛΛΕΤ (σελ.55) ότι <<…διαπιστώθηκε ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια χωρητικότητας στους σημερινούς οικισμούς, δεδομένου ότι η οριοθέτησή τους έχει συμπεριλάβει εκτεταμένες αδόμητες περιοχές…>>. Κάτι που ασφαλώς δεν γνωρίζουν οι απλοί πολίτες, παρά μόνο οι ολίγοι.
Δ.23. ΝΑΙ στην τμηματική πολεοδόμηση, αλλά με διαφάνεια και έγκαιρη ανάρτηση τους στο διαδίκτυο, πριν φυσικά την οριστικοποίηση τους, για να υπάρχει δυνατότητα αντιρρήσεων.
Κλείνοντας την συμμετοχή μου στην κρίσιμη διαβούλευση για το ΕΠΣ., θέλω να ζητήσω μια μεγάλη συγνώμη από αυτούς που διαβάζοντας όλα τα παραπάνω (όσοι βέβαια είχαν την υπομονή να τα διαβάσουν) τους έκλεψα τον χρόνο τους και τους κούρασα, κάτι που δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά.
Ακόμη δηλώνω ότι με τα παραπάνω γραφόμενα μου δεν έχω καμία πρόθεση να προσβάλω ή θίξω κανέναν, παρά μόνο ν’ αποτυπώσω τις διαχρονικές σκέψεις μου μήπως και περισωθεί κάτι, εάν υπάρξει η σαφής πολιτική βούληση.
Προφανώς θα με βάλλουν πάλι στο μάτι τα οικονομικά συμφέροντα, αλλά αυτή είναι η Δημοκρατία να μπορείς
να εκφράζεσαι ελεύθερα και να δέχεσαι την άποψη του άλλου.
Αριστοτέλης (384-322 π.χ.) ‘’ Επιστήμη είναι η αναζήτηση της Αλήθειας ‘’
Πρωταγόρας (445 π.χ.) ‘’Ο άνθρωπος είναι το μέτρο των πραγμάτων. Άρα δεν υπάρχει αντικειμενική Αλήθεια ‘’
Τέλος θεωρώ ότι χωρίς να έχω κανένα προσωπικό συμφέρον, Εγώ έκανα αυτό που ορίζει η συνείδηση μου
και κυρίως έναντι των μελλοντικών γενεών. Τώρα μπορώ να πω στο εγγόνι μου ‘’Ναι ήμουν και εγώ εκεί’’!
Ευελπιστούμε να δούμε αναρτημένες στο φως του διαδικτύου τις αιτιολογημένες απόψεις – προτάσεις των ειδικών, Συνταξιούχος του Δήμου, του Επαρχείου, του Υπουργείου και άλλων”.