ΒΑΤΡΑΧΟΠΟΝΤΙΚΟΠΟΛΕΜΟΣ
Η ΥΠΕΡΟΧΗ ΑΠΟΔΟΣΗ ΜΙΑΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΠΑΡΩΔΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ Γ. ΡΕΜΟΥΝΔΟ
Ναι!. Σίγουρα διάλεξα τη σωστή στιγμή. Μετά την ένταση των ημερών, αποφάσισα να αφήσω τα συνήθη αναγνώσματα των ημερών και να επικεντρωθώ, σε έναν βαθυκίτρινο φάκελλο που μια φίλη μου έστειλε πριν λίγες μέρες.
Περιείχε ένα βιβλίο. Και τι βιβλίο!. Όχι τεράστιο. Καμμιά 90ριά αραιογραμμένες σελίδες που διάβασα απνευστί. Σε ένα απογευματινό καφέ.
Τίτλος;. “Βατραχοποντικοπόλεμος”. Γιάννης Ρεμούνδος, ο δράστης. Δεν μπορεί. Πολλοί από εσάς, θα θυμάστε την περίφημη “Βατραχομυομαχία”, που κάποτε διδαχτήκαμε κιόλας στα σχολεία. Ο Ρεμούνδος όμως, βούτηξε το πινέλο του στη δροσιά και το έκανε φρέσκο και διπλά σπαρταριστό. Γιατί διπλά;. Σπαρταριστό, μέσα στη φρεσκάδα του (έτσι δεν διαλαλούνε οι ψαράδες, τις νοστιμιές που μόλις έβγαλαν από τη θάλασσα;).
Και επίσης σπαρταριστό για το απλόχερο χαμόγελο και γέλιο που χαρίζει. Εφηύρα μάλιστα και έναν όρο. “Γέλιο, μετά σοβαρότητος”. Όπου το γέλιο είναι αβίαστο και η σοβαρότητα βρίσκεται στην αντιμετώπιση ενός κειμένου της αρχαίας γραμματείας. Που οι περισσότεροι μαθητές την βλέπουν σαν κάτι στρυφνό και οι περισσότεροι δάσκαλοι, διδάσκουν στρυφνά.
Ο Γιάννης Ρεμούνδος, κατάφερε και το έκανε, αυτό που πραγματικά είναι. Μια χυμώδης παρωδία, ένα ξεκαρδιστικό έπος και κάτι που αν το αγγίξεις με γνώση, ταλέντο και έμπνευση, το φέρνεις στο σήμερα χωρίς να το βεβηλώσεις. Χωρίς να παραβιάσεις τους κώδικές του. Και κυρίως με τη συναίσθηση, πως η απόδοση στη γλώσσα που εξελίσσεται, μπορεί να πετύχει την καρδιά, ακόμα και του πιο μονολιθικού γλωσσαμύντορα.
Ένα απόσπασμα που με ξετρέλανε με τη ζωντάνια του: “Ο δεύτερος, ο μεσιανός, από μια φάκα αποδήμησε- κι εμείς τον κλαίγαμε και τρέχανε τα σάλια μας απ’ τη λιγούρα, κοιτάζοντας το τυρί.- Τον έφαγε η μαύρη τεχνουργία των ανθρώπων”.
Εδώ λοιπόν, ο ποντικοβασιλιάς Αρκτοκλάστης, θρηνεί τον το γιό του Σαβουράρπαγα, που ήθελε να ρομαντζάρει στη λίμνη, πάνω στην πλάτη του βατράχου Φυσίγναθου. Δεν ήξερε μπάνιο. Εμφανίστηκε μια νεροφίδα και τέλος.
Όσο δε, για την απόδοση των ονομάτων;. Εκπληκτικός. Ο Πιατακλής το Ζουλάπι, ο Λασποκωλοβάρας, ο Ψιχουλάκος, ο Αλλαξογιώργης. Αλλά και το βατραχοσύνθημα: “Η Ποντικαρία, δεν θα περάσει!”. “Μακριά οι Λέτσοι από τη Λίμνη”.
Απο εκεί και μετά, αρχίζει ο πόλεμος.
Δεν λέω άλλα, επειδή θα αποκαλύψω μια ιστορία, που… την ξέρουμε όλοι. Ο Ρεμούνδος όμως, την αφηγείται όπως πρέπει κι όπως οι σύγχρονοι (και οι εσαεί) έφηβοι πρέπει να διαβάζουν. Όχι με τον τύπο, ενός στεγνού πολεμικού ανακοινωθέντος, αλλά σαν μια ιστορία που μεταπλάθεται, όσο κυκλοφορεί στόμα με στόμα.
Να μη γράψω, άλλα πολλά. Αν και θα ήθελα. Είναι ο τύπος της απόδοσης ενός αρχαίου έργου, που θα ήθελα να διδάσκεται στα σχολεία. Γιατί σε όλα είμαστε φοβισμένοι. Υπάρχει η αναγνωρισμένη μετάφραση-απόδοση, που την βλέπουμε σαν ιερό τοτέμ και πρέπει όλοι να υποκλινόμαστε. Αμ, δεν είναι έτσι. Όσο αλλάζει η γλώσσα, αλλάζουν και οι γλωσσικές δεξιότητες. Αλλά και η αίσθηση του χιούμορ (άντε της ιλαρότητας για τους αυστηρούς). Μια τέτοια, έξυπνη και γεμάτη δροσιά απόδοση, ξαναδένει το νήμα ανάμεσα σε κάτι που θεωρούμε στεγνό και σε αυτό που πραγματικά ήταν στην εποχή του.
ΥΓ. Για όσους, θέλουν τις βαθυστόχαστες αναγνώσεις, θα τους πω. Η αρχική ουδετερότητα των μεγάλων (των Θεών), η μεταστροφή τους λόγω γεωπολιτικών συσχετισμών (δεν ήθελαν την κατάκτηση της λίμνης από τους πόντικες), η ανίερη συμμαχία των βατράχων με τους πάνοπλους αλλά ηλίθιους κάβουρες, όλο και κάτι θα σας θυμίζουν.
Αλλά εγώ διάβαζα και γελούσα, μόνο. Αυτό μου έφτανε!.
