Πορτάρα: “Απάντηση… μνημείο υποκρισίας για ένα Μνημείο παγκόσμιο σύμβολο”
Κατερίνα Γιαννακά, μέλος Εθνικού Συμβουλίου και Γραμματείας Τομέα Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής του ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
“Η Ερώτηση της Βουλευτή του ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Κυριακής Μάλαμα προς την Υπουργό Πολιτισμού, που κατατέθηκε στις 5/8/2025 για το θέμα της περίφραξης της Πορτάρας στη Νάξο, ήταν απλή και σαφής.
Καταλόγιζε ευθύνες για τις αυθαίρετες παρεμβάσεις και «παλινωδίες» της ΕΦΑ Κυκλάδων στο νησάκι «Παλάτια», για την αποτυχία διαχείρισης της παγκόσμιας πολιτιστικής μας κληρονομιάς και για τη μη πρόσληψη επί χρόνια μόνιμου προσωπικού φύλαξης.
Η Υπουργός Πολιτισμού, στη γραπτή απάντησή της στις 29/8/2025, σα να είναι ανταποκριτής κάποιου τηλεοπτικού καναλιού, αρκείται στην περιγραφή ενός «ασήμαντου και αδιάφορου» δήθεν γεγονότος, από εκείνα που συμβαίνουν καθημερινά.
Αποφεύγει να απαντήσει επί της ουσίας, να αναγνωρίσει τραγικά λάθη και να καταλογίσει ευθύνες έστω για τα «μάτια του κόσμου», για ένα γεγονός πρωτοφανές, που «ταξίδεψε» σε όλο τον πλανήτη.
Η έννοια της πολιτικής ευθύνης, η λέξη «συγνώμη» δεν υπάρχουν στο λεξιλόγιο καν της κυβέρνησης Μητσοτάκη, πολύ περισσότερο στην πολιτική κουλτούρα της Υπουργού Πολιτισμού, ούτε η κλασική τυπική απόφαση με «μία ΕΔΕ» έστω, για να τεθεί ένα πρόβλημα κάτω από το υπουργικό χαλί.
Όλα, κατά την Υπουργό, έγιναν τέλεια, με μελέτες, άδειες, χρονοδιαγράμματα, διαβούλευση, διαφάνεια κ.λπ..
Με την απάντηση της Υπουργού στην Βουλευτή Κυριακή Μάλαμα και την απόφαση στη συνέχεια του κυβερνητικού ΚΑΣ, καταδεικνύεται για άλλη μια φορά ότι και στον Πολιτισμό τηρείται απαρέγκλιτα το δόγμα του «επιτελικού κράτους» του καθεστώτος Μητσοτάκη «Αποφασίζομεν και διατάσσομεν». Ακόμη και η απλή και κατανοητή, για όσους γνωρίζουν ανάγνωση και γραφή, δικαστική απόφαση της Προέδρου Πρωτοδικών Νάξου… διαβάστηκε από την Υπουργό ως θρίαμβος! Πανηγυρίζει δήθεν η κυβέρνηση για μια καταδικαστική απόφαση- κόλαφος για την ΕΦΑ Κυκλάδων, πρωτοφανής για δημόσια υπηρεσία και μάλιστα αρχαιολογική.
«Επικυρώθηκε-απαντά η κυρία Μενδώνη ο αρχικός σχεδιασμός του Υπουργείου Πολιτισμού, δυνάμει της από 20/8/2025 απόφασης της Προέδρου Πρωτοδικών Νάξου… Διατάχθηκε δηλαδή η παραμονή της περίφραξης έως τις 27/9/2025, όπως είχε προγραμματίσει εξ αρχής το Υπουργείο…».
Έτσι αποφάσισε και διέταξε η κυρία Υπουργός, να αναγνωσθεί η καταδικαστική δικαστική απόφαση, που «ΔΕΧΕΤΑΙ εν μέρει το… αίτημα (του Δήμου) προσωρινής διαταγής… ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ τους καθ’ ών, έως την 27-9-2025, να αφαιρέσουν από την επίδικη θέση την περίφραξη, άλλως, μετά την παρέλευση της ως άνω προθεσμίας, να αφαιρεθεί η ανωτέρω περίφραξη με δαπάνες των καθ’ ών». Προφανώς η Υπουργός Πολιτισμού χάθηκε στη μετάφραση για πολλοστή φορά. Αν δεν ήταν καταδικαστική η παραπάνω απόφαση, απλά δεν θα έβγαινε και το αίτημα του Δήμου θα απαντώνταν με μια λέξη «ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΤΑΙ»!!!
Άνθρακες όμως ο θησαυρός στη μετάφραση, γιατί η γλώσσα της αλήθειας, άλλα προμηνύει. Σε αναμμένα κάρβουνα κάθονται στην πραγματικότητα η ΕΦΑ Κυκλάδων και η ίδια η Υπουργός με το «μέτωπο» που άνοιξαν στη Νάξο, όταν «χωρίς περίσκεψη και χωρίς αιδώ», με νοοτροπία «ιδιοκτήτη» των αρχαιολογικών θησαυρών, «άγγιξαν» μνημεία- «τοπόσημα» της Νάξου, όπως η Πορτάρα και οι κούροι, με τα οποία οι γενιές των Ναξιωτών συμπορεύονται, συμβιώνουν, συνυπάρχουν μέσα στους αιώνες.
Απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα περιμέναμε, αλλά δεν δόθηκαν, ούτε διευκρινίσεις έστω:
• Αν υπήρχε από το ΚΑΣ εγκεκριμένη μελέτη, που ΔΕΝ υπήρχε.
• Αν είχε δοθεί από το ΚΑΣ άδεια κατασκευής της περίφραξης, που ΔΕΝ είχε δοθεί.
• Αν υπάρχουν ευθύνες για τις παράνομες ενέργειες της ΕΦΑ Κυκλάδων, που ΥΠΑΡΧΟΥΝ.
• Αν οι ευθύνες για τις παράνομες παρεμβάσεις και ενδεχόμενες φθορές στον αρχαιολογικό χώρο θα αναζητηθούν και καταλογισθούν, που ΔΕΝ ΘΑ ΑΝΑΖΗΤΗΘΟΥΝ, ΔΕΝ ΘΑ ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΘΟΎΝ.
Αδυνατώντας το ΥΠΠΟ να δικαιολογήσει τις κραυγαλέες παρανομίες της ΕΦΑ Κυκλάδων, απέφυγε να ενεργήσει αυτοψία για ενδεχόμενες φθορές από την παράνομη και εκτεταμένη παρέμβαση, με την πάχτωση με μηχανικά μέσα 98 σιδερένιων πασσάλων περιμετρικά του αρχαιολογικού χώρου, ανάμεσα ή και πάνω σε μάρμαρα στις «κατακείμενες αρχαιότητες, στους αγελαίους λίθους οικοδομικού υλικού, προερχομένους από τον ερειπιώνα της νησίδας, όπως αυτός διαμορφώθηκε από τις τελευταίες ανασκαφές του G. Gruben (1969-1971)». Παρά την «φιλότιμη» προσπάθεια όμως Υπουργού και ΕΦΑ Κυκλάδων, τα γεγονότα αναδεικνύουν το «φιάσκο», μιας παρέμβασης, αποτέλεσμα αψυχολόγητης αντίδρασης, αδικαιολόγητης για αρχαιολόγους, με τιμωρητικά χαρακτηριστικά απέναντι σε μια κοινωνία που «βράζει» κυριολεκτικά το τελευταία διάστημα εναντίον τους.
Η απόφαση της Δικαιοσύνης έδειξε τον δρόμο, από τη «νέμεσι» στην «κάθαρσι», αλλά το μήνυμα δεν ελήφθη, αναγνώστηκε κατά πώς αρέσει.
Αγνοήθηκε και αγνοείται η Τοπική Αυτοδιοίκηση, με την οποία είχε η ΕΦΑ Κυκλάδων ομολογημένα διαρκή διαβούλευση και συνεργασία στα έργα που γίνονται στο κάστρο της πόλης και στην ενδοχώρα του νησιού.
Ύμνους ακούγαμε ως τώρα από τον Δήμαρχο Νάξου για την ΕΦΑ Κυκλάδων, δεδομένη η βούλησή του σε ό,τι πράττει η Εφορεία και μάλιστα «εκ των προτέρων», όπως ακριβώς συνέβη για τη μεταφορά των κούρων, αλλά και για την περίφραξη της Πορτάρας, μέχρι που ξεσηκώθηκε η τοπική κοινωνία.
Το να υποστηρίζεις ως Υπουργείο ότι, με την απόφαση του Πρωτοδικείου Νάξου, «διατάχτηκε η παραμονή της περίφραξης», αποτελεί μείζον ζήτημα πολιτικής αξιοπιστίας μα και ηθικής. Η διαστρέβλωση γραπτών, δικαστικών μάλιστα αποφάσεων, δεν είναι αποδεκτό, μα ούτε και επιτρεπτό σε μια ευνομούμενη δημοκρατική χώρα.
Το μήνυμα της τοπικής κοινωνίας αποτυπώνεται σε λίγους στίχους μιας απλής ναξιώτισσας, που τους έγραψε από το κατάστρωμα του πλοίου αποχαιρετώντας το νησί και την Πορτάρα στα τέλη του Αυγούστου 2025.
«Θλίψη με πιάνει…και στο φευγιό μου,
καρδιάς κομμάτι κρατάς… δικό μου!!
Κι’ αν μ’ αξιώσει ο Θεός νά’ ρθω ξανά κοντά σου,
χωρίς ΣΥΡΜΑΤΟΠΛΕΓΜΑΤΑ να δω τα μάρμαρά σου!!!!».










