ΕΝΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ “ΑΣΤΕΡΙΣΚΟΥΣ” ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Η ΣΧΕΔΟΝ ΑΓΝΩΣΤΗ ΕΠΟΧΗ ΠΟΥ ΟΙ ΚΥΚΛΑΔΕΣ ΑΠΟΤΕΛΟΥΣΑΝ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΤΣΑΡΙΚΗΣ ΡΩΣΙΑΣ
Υπάρχουν τριών ειδών βιβλία: Τα…βιβλία, τα βιβλία για Βιβλιοθήκη και τα τα βιβλία Βιβλιοθήκες. Στην τρίτη κατηγορία, ενέταξα αμέσως ένα …φτενό στον όγκο (μόλις 95 σελίδες) με τον τίτλο “Μυκονιάτικα Έγγραφα της Ρωσοκρατίας στις Κυκλάδες. 1770-1774”, που συνέγραψε (το απλώς “επιμελήθηκε”, θα ήταν μια μικρή υποβάθμιση της θαυμάσιας δουλειάς της) η ερευνήτρια κ. Νικολέτα Καλαμαρά- Ελευθερίου. Είχε την καλοσύνη να μου το στείλει ο Δήμαρχος Μυκόνου κ. Κωνσταντίνος Κουκάς και είναι έκδοση (αυτό κι αν είναι χαρμόσυνο!) της Κοινωφελούς Δημοτικής Επιχείρησης Περιβάλλοντος, Παιδείας και Ανάπτυξης Μυκόνου (ΚΔΕΠΠΑΜ). Χαρμόσυνο γιατί, επιτέλους κάποιες Δημοτικές Επιχειρήσεις δεν εξαντλούν την Πολιτιστική τους αποστολή σε μια συναυλία ή κάποια ημερίδα.
Το δεύτερο χαρμόσυνο, είναι πως αυτή η συστηματική δουλειά, αναφέρεται σε μια ελάχιστα γνωστή περίοδο της ιστορίας των Κυκλάδων. Τότε που η Τσαρική Ρωσία (Μεγάλη Αικατερίνη, η τσαρίνα) με τους Αδελφούς Ορλώφ, κατέλαβε για τέσσερα χρόνια τις Κυκλάδες, εγκαθιδρύοντας ένα ιδιότυπο προτεκτοράτο. Και για να μη μείνει καμία αμφιβολία στους ρομαντικούς, σε εκείνους που προσδοκούν πως το ξανθό γένος θα μας σώσει και πως οι θρησκευτικοί δεσμοί Ελλάδας Ρωσίας, αποτελούν έναν ακατάλυτο δεσμό, αρκεί μια παραπομπή της ερευνήτριας -συγγραφέως στη σελίδα 15 για να δώσει στον δέοντα βαθμό τον κυνισμό των μεγάλων. Το παραθέτω σε σάρωση από το ίδιο το βιβλίο:
Αλλά η κ. Νικολέτα Καλαμαρά- Ελευθερίου, επιτελεί έναν ακόμα διπλό άθλο: μελέτησε τα δυσανάγνωστα έγγραφα, τα ερμήνευσε και τα απέδωσε σε γλώσσα κατανοητή στον καθένα. Μεγάλο επίτευγμα. Δεν κρύβω πως έπιασα τον εαυτό μου να χαμογελά, πολλές φορές, γιατί η γλώσσα, η σύνταξη και η έκφραση θύμιζε τον αξέχαστο Μποστ. Αλλά, ήταν σοβαρά έγραφα και εντολές. Αυτή ήταν και η ιδιαίτερη γοητεία τους. Μέσα από αυτό το γλωσσικό σύμφυρμα, καταλαβαίνει κανείς πόσο κόπιασε (και κοπιάζει, ακόμα!) ο Ελληνισμός να αντιληφθεί τη γλωσσική του αυτοτέλεια. Πέρα από καθαρολόγους και μακριά από ελληνοβαρεμένους. Η γλώσσα μας “σκονίστηκε” πολλές φορές από τις πολλαπλές θύελλες των εισβολών, αλλά πάντα κατάφερνε να αφομοιώσει και να εξελίξει ότι ταίριαζε στη στιλπνότητα και τον περίτεχνα πείσμονα χαρακτήρα της.
Η συγγραφέας-ερευνήτρια, μπήκε σε μια σχεδόν αθέατη πλευρά της Ιστορίας και την ανέδειξε. Με το πρωτότυπο κείμενο, τα ερμηνευτικά σχόλια, τις πλούσιες παραπομπές και τη σωστή επιστημονική αποστασιοποίηση. Όσο για την ΚΔΕΠΠΑΜ;. Μόνο εύγε. Υποθέτω, πως αυτή η έκδοση κόστισε όσο η έλευση μιας μεγαλο-μεσαίας φίρμας για μια τραγουδιάρικη νύχτα στο “Νησί των Ανέμων”. Αλλά, αντιθέτως έδωσε όχι απλά ένα βιβλίο-Βιβλιοθήκη, αλλά ένα βιβλίο έναυσμα για να αρχίσουμε επιτέλους να διαβάζουμε και τους αστερίσκους της Ιστορίας. Που επιπρόσθετα, είναι και απολαυστικό ως ανάγνωσμα. Από τον καθένα.
