Από τον «Πόλεμο των Κόσμων» στη Σεισμική «Υστερία» της Σαντορίνης: Όταν η Ενημέρωση Μετατρέπεται σε Πανικό

“Στις 30 Οκτωβρίου 1938, η ραδιοφωνική εκπομπή Mercury Theatre On The Air μετέδωσε μια πρωτοποριακή για την εποχή της προσαρμογή του μυθιστορήματος του Χ. Τζ. Γουέλς, Ο Πόλεμος των Κόσμων. Σε σκηνοθεσία και αφήγηση του Όρσον Γουέλς, τα πρώτα 40 λεπτά της εκπομπής παρουσιάστηκαν ως δελτία ειδήσεων που περιέγραφαν μια φανταστική εισβολή εξωγήινων από τον Άρη. Δεδομένου ότι η εκπομπή δεν είχε διαφημίσεις, ο ρεαλιστικός τρόπος παρουσίασης έκανε πολλούς ακροατές να πιστέψουν ότι η εισβολή ήταν αληθινή, προκαλώντας πανικό.

Περίπου 90 χρόνια μετά, τον Φεβρουάριο του 2025, ένα παρόμοιο φαινόμενο παρατηρήθηκε στη Σαντορίνη. Μια έντονη σεισμική δραστηριότητα στο νησί δεν προκάλεσε καμία ζημιά σε κτίρια ή υποδομές, όμως η αντίδραση του κρατικού μηχανισμού, σε συνδυασμό με την υπερβολική κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης, διογκώθηκε σε τέτοιο βαθμό που το γεγονός έλαβε παγκόσμιες διαστάσεις.

Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, προβάλλοντας διαρκώς την κινητοποίηση των αρχών, έδωσαν την εντύπωση ότι το νησί βρισκόταν σε κρίσιμη κατάσταση, δημιουργώντας ένα αίσθημα ανασφάλειας. Η διαρροή υπερβολικών πληροφοριών, οι τρομακτικές επικεφαλίδες και η συνεχής προβολή της υποτιθέμενης «επικινδυνότητας» του σεισμού προκάλεσαν ανησυχία, τόσο στους κατοίκους όσο και σε πιθανούς επισκέπτες.

Το αποτέλεσμα ήταν να πληγεί σοβαρά η εικόνα του νησιού, με αρνητικές συνέπειες για τον τουρισμό και την οικονομία της περιοχής. Αν και αργότερα επιχειρήθηκε να διορθωθεί η κατάσταση με πιο ψύχραιμες ειδήσεις, η ζημιά είχε ήδη γίνει.

Η ιστορία επαναλαμβάνεται. Από τον ραδιοφωνικό «πόλεμο» του Όρσον Γουέλς, που έκανε τους Αμερικανούς να τρέχουν πανικόβλητοι στους δρόμους, μέχρι τη σύγχρονη «υστερία» των μέσων ενημέρωσης για ένα φυσικό φαινόμενο, το κοινό στοιχείο παραμένει η δύναμη της πληροφορίας. Μια δύναμη που, αν δεν χρησιμοποιηθεί σωστά, μπορεί να προκαλέσει περισσότερη σύγχυση και πανικό παρά ουσιαστική ενημέρωση.

Μέντας Θανάσης
Φαρμακοποιός Θήρας

Ο Πόλεμος των Κόσμων (ραδιοφωνικό δράμα) – Βικιπαίδεια