Αποτελέσματα υποβρύχιων καθαρισμών 2019
Η εικόνα των βυθών της Σαντορίνης.
Η παραδοχή ότι στις ανθρώπινες συνήθειες οφείλεται η αιτία των περιβαλλοντικών συνεπειών αποτελεί τον ένα πόλο του ζητήματος, τον σημαντικότερο σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις κι αποδείξεις. Συνήθειες που οι πρακτικές τους γίνονται άμεσα ορατές στο περιβάλλον. Στον αντίποδα η βιομηχανική παραγωγή ως δεύτερος πόλος, κατασκευάζει όλο και περισσότερο πλαστικό προϊόν, αδιαφορώντας για τις συνέπειες, ενεργειακές, περιβαλλοντικές και με όποιες βεβαιωμένες επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγειά από, τη στιγμή που η κατανάλωση τους συνεχίζεται αυξανόμενη.
Λίγα λεπτά για την αιωνιότητα
Συσκευασίες που η χρήση τους διαρκεί μόνο λίγα λεπτά ή και λιγότερο, κυκλοφορούν ευρέως στην αγορά χωρίς καμία πρόβλεψη για την τύχη τους κατά την απόρριψη. Οι περισσότερες από αυτές καταλήγουν στο περιβάλλον και κυρίαρχα με τη μικρή διάρκεια ζωής τους, αποκτούν ισοβιότητα όταν καταλήγουν στους βυθούς των ωκεανών ή περιφέρονται αδέσποτες στο περιβάλλον. Μεγαλύτερο και δυσκολότερο έργο αναλώνεται στην ανεύρεση και ανάσυρση τους από τις θάλασσες, υπολογίζοντας ότι στο βυθό η ανθρώπινη δράση διαρκεί κάποια λεπτά της ώρας και συλλέγει μόνο μερικά από αυτά, λίγα τεμάχια, σε πολύ μικρότερη συχνότητα από αυτή στη στεριά με την οργανωμένη αποκομιδή και την ευαισθησία των ενεργών πολιτών.
Συγκριτικό πλεονέκτημα
Αυτός ο μικρός πρόλογος δεν αποτελεί σύσταση ούτε εντολή μα ούτε και νόμο, ο οποίος υποχρεώνει επιβάλλοντας κυρώσεις τους αρνητές. Απευθύνεται στην ατομική ευαισθησία και αντίληψη της παραδοχής της περιβαλλοντικής πίεσης από κεντρικές ανθρωπογενείς δραστηριότητες. Στην κλίμακα της πρόληψης, περιβαλλοντικής ελάφρυνσης και βελτίωσης του οικολογικού αποτυπώματος η περιβαλλοντική οργάνωση Dive In Action παρουσιάζει τα αποτελέσματα των δράσεων του 2019, ως συγκριτικό πλεονέκτημα της Σαντορίνης, όχι μόνο μειώνοντας τον όγκο των κρυμμένων στη θάλασσα απορριμμάτων, αλλά και στον εντοπισμό, καταγραφή, μελέτη και διαχείριση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε ένα κορυφαίο τουριστικό προορισμό.
Στη Σαντορίνη πραγματοποιήθηκαν για το 2019, έξι (6) καθαρισμοί παράκτιοι και υποβρύχιοι εκ των οποίων οι 4 έγιναν με οργάνωση του Dive In Action, 1 συνδιοργάνωση με τα καταδυτικά κέντρα της Σαντορίνης και μια συμμετοχή στην συνδιοργάνωση της Περιφέρειας Νότιου Αιγαίου και της Μ.Κ.Ο. All For Blue. Επίσης στη Σαντορίνη πραγματοποιήθηκαν οκτώ (8) συνοδευτικές δράσεις με ενημερώσεις – εργαστήρια για τη θαλάσσια ρύπανση και τρόπους διαχείρισης και πρόληψης των πλαστικών αποβλήτων.
Συμπεράσματα και Οργάνωση
Συνοπτικά τα συμπεράσματα παρουσιάζουν ιδιαίτερα σημαντικά στοιχεία υποδεικνύοντας την αναγκαιότητα συνεργασιών ώστε να επιτευχθεί η πρόληψη στην πηγή και ο περιορισμός της έκτασης της θαλάσσιας περιβαλλοντικής ρύπανσης.
Οι καταγραφές και παρατηρήσεις από τις δράσεις του 2019 δείχνουν τα κυρίαρχα είδη απορριμμάτων υποδεικνύοντας την προέλευση τους, από τις αναλυτικές καταμετρήσεις στις περιοχές που αυτά ανελκύονται. Βάση των δεδομένων τα είδη που ιεραρχικά μονοπωλούν την κορυφή της θαλάσσιας περιβαλλοντικής ρύπανσης είναι τα πλαστικά, με κυρίαρχα στα πλαστικά μιας χρήσης και πλαστικές συσκευασίες ειδών οικιακής χρήσης. Ακολουθούν τα προϊόντα συσκευασίας από αλουμίνιο και μέταλλο.
Συγκεκριμένα η πρώτη εικόνα που εξάγεται από τις καταγραφές της Dive In Action είναι ο σχεδιασμός των αξόνων δράσης στις εστίες που συγκεντρώνουν το πρόβλημα και τα σημεία όπου η επιβάρυνση ελέγχεται χρονικά ώστε να περιοριστεί η διεύρυνση και επιτυγχάνεται η ποσοστική οριοθέτηση. Σε παράλληλο χρόνο με την κατάρτιση κατάλληλου ενημερωτικού προγράμματος που απευθύνεται σε τομείς του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος και των εγγενών πηγών, με την ανάπτυξη κι εφαρμογή πολιτικών και δράσεων για την πρόληψη της χρήσης πλαστικών και την αντικατάσταση της χρήσης των πλαστικών μίας χρήσεως, σηματοδοτείται και καταγράφεται ο περιορισμός της θαλάσσιας περιβαλλοντικής ρύπανσης.
Ακολούθως σε δεύτερη φάση με τον κατάλληλο σχεδιασμό συνεργατικά Τοπικοί Φορείς και εξειδικευμένες Περιβαλλοντικές Οργανώσεις προχωρούν στην ανάπτυξη και εφαρμογή πολιτικών και δράσεων για την ενίσχυση της ανακύκλωσης και της διαλογής στην πηγή των αστικών στερεών αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων των βιοαποβλήτων.
Επιτεύγματα Δράσεων
- Υποβρύχιοι καθαρισμοί:
Σε όλες τις δράσεις των υποβρύχιων καθαρισμών, οι ομάδες εθελοντών και συμμετεχόντων, ενημερώθηκαν για την θαλάσσια ρύπανση και γενικότερα ζητήματα των υποθαλάσσιων ρυπογόνων ειδών, ενώ λάμβαναν κατευθύνσεις για την στοχευόμενη υλοποίηση συγκεκριμένα της κάθε δράσης, βάση των υπολογιζόμενων ευρημάτων, τεχνικών κριτηρίων ανέλκυσης και την ιεράρχηση των ανελκυόμενων ρύπων. Ακολουθήθηκαν πιστά όλοι οι κανόνες συντηρητικού προφίλ κατάδυσης και χρησιμοποιήθηκαν όλα τα ενδεικνυόμενα τεχνικά μέσα για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και ασφάλεια. Τόσο οι καταγραφές των ευρημάτων όσο και οι υποθαλάσσιες παρατηρήσεις χρίζουν ιδιαίτερης σημασίας για την περαιτέρω πορεία. Συνολικά στις δράσεις ολοκληρώθηκαν όλοι οι στόχοι με απόλυτη επιτυχία.
- Συνοδευτικές δράσεις:
Κατά την υλοποίηση των συνοδευτικών δράσεων, ανάλογα με το περιεχόμενο της κάθε μιας, επετεύχθη η άμεση και ολοκληρωμένη ενημέρωση σε ζητήματα περιβαλλοντικής και θαλάσσιας περιβαλλοντικής ρύπανσης. Οι στόχοι των δράσεων υλοποιήθηκαν με μεγάλη επιτυχία είτε με τη μορφή εργαστηρίου, είτε με τη μορφή πρακτικών εφαρμογών.
Οι Δράσεις
- Δευτέρα 1 Απριλίου 2019, συμμετοχή στον υποβρύχιο καθαρισμό της Περιφέρειας και του All For Blue. Ο καθαρισμός πραγματοποιήθηκε από 5 εθελοντές εκπαιδευμένους δύτες στον βράχο της Περίσσας και συγκεντρώθηκαν 80 κιλά θαλάσσια απορρίμματα. Συμμετείχαν στο κάλεσμα 2 δύτες του καταδυτικού κέντρου Santorini Diving Center και 3 μέλη του Dive In Action.
- Κυριακή 7 Απριλίου 2019, συνδιοργάνωση με καταδυτικά κέντρα της Σαντορίνης στον παράκτιο και υποβρύχιο καθαρισμό. Από τον καθαρισμό στις Αποθήκες Ακρωτηρίου συγκεντρώθηκαν περισσότερα από 340 κιλά σκουπίδια εκ των οποίων τα 160 κιλά περίπου προέρχονταν από το βυθό της Καλντέρας. Στη δράση συμμετείχαν 16 εθελοντές, 10 δύτες και 6 άτομα ομάδας πεδίου, για την παράκτια συλλογή και υποστήριξη επιφάνειας. Συμμετείχαν τα καταδυτικά κέντρα Santorini Diving Center, Aegean Divers, Atlantis Oia και η εθελοντική ομάδα Santorini Dive Safari.
- Τετάρτη 31 Ιουλίου 2019, παράκτιος και υποβρύχιος καθαρισμός, διοργάνωση του Dive In Action και συνεργασία με εθελοντικές ομάδες δυτών από τα καταδυτικά κέντρα της Σαντορίνης στα πλαίσια του προγράμματος Pollution Prevention 2019, δωρεά του Κοινωφελούς Ιδρύματος Α.Κ. Λασκαρίδη. Η δράση ήταν στοχευόμενη στα μικρά πλαστικά και μικροπλαστικά. Συγκεντρώθηκαν 350 κιλά σκουπίδια από την ακτή και τον εκτεταμένο υποβρύχιο καθαρισμό. Συμμετείχαν 7 εκπαιδευμένοι δύτες, 5 εθελοντές ως ομάδα πεδίου και υποστήριξη επιφάνειας. Συμμετείχε η εθελοντική ομάδα Santorini Dive Safari και συνέδραμαν τα καταδυτικά κέντρα Aegean Divers, Santorini Diving Center, Atlantis Oia.
- Σάββατο 21 Σεπτέμβρη 2019, Παράκτιος εθελοντικός δειγματοληπτικός καθαρισμός στις Αποθήκες Ακρωτηρίου για τις καταγραφές του Citizen Science project, πρωτοβουλία του Dive In Action, με 2 ενεργούς παρατηρητές της μεθόδου. Από τη δειγματοληψία συγκεντρώθηκαν 40 κιλά πλαστικά απορρίμματα σε κατάσταση κοινής αποσύνθεσης από 2 έως 5 χρόνια.
- Σάββατο 28 Σεπτέμβρη 2019, Ηφαίστειο Σαντορίνης, Νέα Καμένη Όρμος Ταξιάρχη. Υποβρύχιος καθαρισμός διοργάνωση Dive In Action στο πλαίσιο της συνεργασίας στο πρόγραμμα Sea Change Greek Islands του Κοινωφελούς Ιδρύματος Α.Κ. Λασκαρίδη. Συμμετείχαν 16 εκπαιδευμένοι δύτες και 3 εθελοντές υποστήριξη επιφάνειας. Ο όγκος των αντικειμένων που απομακρύνθηκαν ανέρχεται στα 305 κιλά και η απομάκρυνση τους έγινε με τη συνδρομή του “Τυφώνα”, του πρώτου Ελληνικού πλοίου συλλογής, διαχωρισμού και μεταφοράς σκουπιδιών από δυσπρόσιτες παραλίες. Με την ενέργεια αυτή επετεύχθη η άμεση απομάκρυνση τους χωρίς να μεταφερθούν τα απορρίμματα ούτε λεπτό στο νησί της Σαντορίνης. Στο ειδικά διαμορφωμένο κατάστρωμα του Τυφώνα έγινε η καταγραφή, ο διαχωρισμός και η φόρτωση σε κοντέινερ ανακύκλωσης. Συμμετείχαν τα καταδυτικά κέντρα Aegean Divers, Santorini Diving Center, Atlantis Oia, Navys Waterworld και η εθελοντική ομάδα Santorini Dive Safari.
- Δευτέρα 11 Νοέμβρη 2019, Οία Σαντορίνης, Όρμος Αμμουδίου. Στον υποβρύχιο καθαρισμό συμμετείχαν 8 εκπαιδευμένοι δύτες εκ των οποίων οι 6 καταρτισμένοι στην υποβρύχια συλλογή απορριμμάτων και 4 εθελοντές στην υποστήριξη επιφάνειας. Στα πλαίσια των νέων συνεργασιών στη δράση συμμετείχε εθελοντικά ομάδα του Santo Maris Oia Luxury Suites & Spa του ομίλου Metaxa Hospitality Group, με συνδρομή 2 δυτών από την Κρήτη και υποστήριξη επιφανείας, το καταδυτικό κέντρο Atlantis Oia και η ομάδα του Dive In Action. Μεγάλη βοήθεια στο κρίσιμο σημείο της εξόδου στην προβλήτα των ογκωδών αντικειμένων προσέφερε ο εθελοντής Βαγγέλης Ζακχαίος, εκδηλώνοντας τη μεγάλη του περιβαλλοντική ευαισθησία για την Οία και το Αμμούδι. Τη δράση διοργάνωσε εξ’ ολόκληρου το Dive In Action στο πλαίσιο του προγράμματος Sea Change Greek Islands. Συλλέχθηκαν 327 κιλά απορρίμματα, έγινε αναλυτική καταγραφή και η αποκομιδή τους έγινε από την ιδιωτική εταιρεία Hellenic Waste Management χωρίς τα σκουπίδια να σταθμεύσουν στη χωματερή της Σαντορίνης.
Αποτελέσματα
- 1/4/2019 Υποβρύχιος καθαρισμός, Περίσσα 80kg
- 7/4/2019 Παράκτιος και υποβρύχιος, Αποθήκες Ακρωτηρίου 340kg
- 31/7/2019 Παράκτιος και υποβρύχιος, Αποθήκες Ακρωτηρίου 350kg
- 28/9/2019 Υποβρύχιος καθαρισμός, Ηφαίστειο Ταξιάρχης 305kg
- 21/9/2019 Παράκτιος (δειγματοληπτικός), Αποθήκες Ακρωτηρίου 40kg
- 11/11/2019 Υποβρύχιος, Αμμούδι Οίας 327kg
Παράλληλες Ενημερωτικές Δράσεις
- Ημερίδα με δράση για το περιβάλλον
- Κυριακή 30 Ιουνίου 2019, στην Παιδική Χαρά του Ακρωτηρίου “Διασκεδάζω, μαζεύω, ενημερώνομαι”. Ενημέρωση Γονέων για τα μικρά πλαστικά που βρίσκονται γύρω μας.
- «Φάτο πριν τα φάει».
– Υποστήριξη στην οργάνωση του διήμερου εκδηλώσεων για τα ξενικά θαλάσσια είδη στις 16 & 17 Σεπτεμβρίου στο πλαίσιο του ενημερωτικού προγράμματος «Φάτο πριν τα φάει». Το ενημερωτικό πρόγραμμα είχε ως στόχο την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των τοπικών αρχών, φορέων, πολιτών και επισκεπτών των Κυκλάδων για το διαρκώς αυξανόμενο φαινόμενο της παρουσίας των ξενικών ειδών στην περιοχή, τις επιπτώσεις που επιφέρουν στην τοπική οικονομία, στον τουρισμό και στην ανθρώπινη υγεία, καθώς και την ανάδειξη προτάσεων για τον μετριασμό του, με στόχο την προστασία των μοναδικών θαλάσσιων οικοσυστημάτων των Κυκλάδων. Διοργανώθηκε από την περιβαλλοντική οργάνωση iSea, σε συνεργασία με τη Θηραϊκή Θάλασσα, την υποστήριξη της Dive In Action, υπό την αιγίδα του Δήμου Θήρας και χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα για την Προστασία και Ανάδειξη του Περιβάλλοντος των Κυκλάδων Cyclades Preservation Fund.
Σταθμός ενημέρωσης “Infokiosk 2019″
Ο κινητός ενημερωτικός σταθμός του Dive In Action στη Σαντορίνη που ταξίδεψε σε κεντρικά σημεία του νησιού με στόχο την ενημέρωση των πολιτών για το ζήτημα της θαλάσσιας ρύπανσης και τις επιπτώσεις στο περιβάλλον. Παρουσιάζονταν τα αποτελέσματα από την συλλογή στη Σαντορίνη και τα νησιά των Κυκλάδων σε ανοιχτές συζητήσεις με τον κόσμο, προτείνοντας λύσεις με μικρές αλλαγές στις καθημερινές συνήθειες.
-
- Πέμπτη 25 Σεπτέμβρη 2019, ενημέρωση για τα πλαστικά και αντικατάσταση της χρήσης των πλαστικών, στην Περίσσα μπροστά σε Παιδότοπο.
- Παρασκευή 27 Σεπτέμβρη 2019, ενημέρωση για τα πλαστικά και τη θαλάσσια περιβαλλοντική ρύπανση, στην παραλία της Περίσσας.
- Τρίτη 1 Οκτώβρη 2019, ενημέρωση ενημέρωση για τη θαλάσσια περιβαλλοντική ρύπανση και τα τη θαλάσσια συντήρηση, στην Καλντέρα μπροστά στην Μητρόπολη Θήρας
- Κυριακή 27 Οκτώβρη 2019, ενημέρωση στο Εμπορείο κατά την 56η αιμοδοσία Θήρας
- Κυριακή 3 Νοέμβρη 2019, ενημέρωση στην Περίσσα κατά την ημέρα του Παγκόσμιου Δημόσιου Θηλασμού
- Κυριακή 22 Δεκέμβρη 2019 ενημέρωση στο ΔΑΠΠΟΣ στο Χριστουγεννιάτικο χωριό.
Πρώτος σχεδιασμός για το 2020
Το Dive In Action ξεκινά την νέα χρονιά με 2 αρχικά προγράμματα, άξονες για την θαλάσσια περιβαλλοντική συντήρηση. Η δομή των προγραμμάτων αφορά στην ευαισθητοποίηση του κοινού για την θαλάσσια προστασία και την δημιουργία δικτύου συνεργατών σε αλλά νησιά, με το εισαγωγικό “Envi-net 2020” και την καταγραφή των πρώτων συγκριτικών αποτελεσμάτων στην θαλάσσια παρατήρηση με το “Insight Sea 19/20”. Θα ακολουθήσουν σχετικά δελτία Τύπου το επόμενο διάστημα.