“ ΣΕΚΙΟ, ΑΦΑΓΑΠΙΑ ΚΑΙ ΘΥΜΟΣ”
ΕΝΑ ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟΝ Γ. ΒΕΝΕΤΣΑΝΟ
Όλοι, έχουμε θυμώσει κάποτε. Όμως “θυμός” οι περισσότεροι δεν ξέρουμε τι είναι. Τουλάχιστον τι σήμαινε στο ιδιόλεκτο των οινοποιών της Σαντορίνης. Μη βιαστείτε!. Είναι το Διοξείδιο του Άνθρακα, που προκύπτει από τη ζύμωση του μούστου ή των στέμφυλων. Και είναι τόσο έντονος που μπορεί να οδηγήσει, ακόμα και στο θάνατο. Γι αυτό, όταν κατεβείτε σε “ληνό” ανάψτε μια λαμπάδα. Όχι ως τάμα, αλλά σαν προφύλαξη. Όταν σβήσει η λαμπάδα, εγκαταλείψτε το χώρο. Υπάρχει διάχυτος θυμός. Αλλά υπάρχει τρόπος να τον νικήσετε. Με ένα κάνιστρο, πυρακτωμένα κάρβουνα. Τα κατεβάζετε κοντά στο θυμωμένο μούστο και μόλις αρχίζει να ξεθωριάζει η λάμψη τους, τα ξανανεβάζετε. Κοκκινίζουν ξανά τα κάρβουνα και πάλι τα κατεβάζετε. Ο “θυμός”, αλαφραίνει. Και σιγά-σιγά σβήνει. Δηλαδή διαχέεται στην ατμόσφαιρα και είναι πλέον ακίνδυνος.
Με λίγα, λόγια: Ένα από τα πολυτιμότερα αποκτήματα της βιβλιοθήκης μου. “Παραδοσιακή Οινοποίηση στη Σαντορίνη”. Του Γεωργίου Α. Βενετσάνου (πέθανε πλήρης ημερών το 2004). Του πρώτου επιστήμονα χημικού-οινοποιού του νησιού. Θαυμάσιο!. Όχι· δεν απευθύνεται μόνο στους ειδικούς. Είναι μια καταπληκτική μυθιστορία. Γραμμένη, από έναν από εκείνους τους παλιομοδίτες, μεθοδικούς και τελειοθήρες λόγιους που όμως πατούσαν γερά στη γη. Απλά, κατανοητά και συναρπαστικά. Και βυθιστείτε στις σελίδες του, για να δείτε τι είναι το “έργουλο”, ποια συμφωνία περιλάμβανε “αφαγάπια”, τι ήταν το “σέκιο”, που υπήρχε το καλύτερο “καζανόχωμα” και τι σήμαινε “σομεστιάρισμα”. Τι είναι το “διήμερο Α’ Κατηγορίας” και τι το “ετήσιο Α΄ Κατηγορίας”.
O Γεώργιος Βενετσάνος, σε νεαρή ηλικία
Επίσης, η εποποιία της δημιουργίας του πρώτου οργανωμένου οινοποιείου της Σαντορίνης. Του ΑΒΙΜ. Που δεν χτίστηκε!. Φτιάχτηκε με την εκσκαφή 20.000 κυβικών μέτρων χώματος. Μια ιδιοφυής έμπνευση, όπου πρώτα έπεσε το πρώτο σταυροθόλι πάνω στη γη και μετά υποσκάφηκε. Το αντίθετο από ότι γίνεται δηλαδή!. Πρώτα σκάβονται τα θεμέλια και μετά γίνεται ο σκελετός. Αλλά ο εμπνευσμένος Βενετσάνος, έκανε το αντίστροφο. Γιατί ήθελε να αξιοποιήσει τη -δωρεάν- βαρύτητα. Τόσο στην παραλαβή των σταφυλιών και την οινοποίηση, όσο και στην φτηνή και γρήγορη παράδοση στα καΐκια που κατέφθαναν στον Όρμο του Αθηνιού. Απλό όπως ο τροχός. Μεγαλοφυές, όπως το όρυγμα του Ευπαλίνου, γιατί έτσι έγινε μεγάλο μέρος της υποσκαφής. Υπολογίζοντας την έξοδο, μαθηματικά.
Γράφω λίγα, γιατί πιστεύω πως αυτό το καταπληκτικό βιβλίο που εξέδωσε το “Οινοποιείο Βενετσάνου”, με πρόλογο της κ. Σταυρούλας Κουράκου-Δραγώνα, πρέπει να βρεθεί σε κάθε θηραϊκή βιβλιοθήκη. Θα κάνει πολλά χρόνια η Σαντορίνη, για να αποκτήσει κάτι αντίστοιχο. Είναι ένα πολύτιμο λαογραφικό, ιστορικό και επιστημονικό κειμήλιο. Και έχει βέβαια- για όσους τα αναγνωρίσουν- και πολλά διδάγματα. Όπως ας πούμε όταν λόγω της προσωρινής ζήτησης “μαύρου κρασιού” από τους Γάλλους, πολλοί έσπευσαν να αποξηλώσουν το στιβαρό Ασύρτικο και να φυτέψουν την πιο αδύναμη Μαντηλαριά. Και βέβαια: αν κάποιος θέλει να γίνει οινοποιός ή αποσταγματοποιός κατ΄οίκον, δεν νομίζω πως υπάρχει καλύτερο βοήθημα.
Αλλά κυρίως· είναι ένα συναρπαστικό αφήγημα. Με όλη τη σημασία της λέξης. Ότι καλύτερο έχει γραφτεί για τη Σαντορίνη, τα τελευταία (πολλά) χρόνια!.
